یکی از روش هایی بهره گیری از نعمت های خدا و رهایی از بلا و مصیبت و رفع و حتی دفع آن، استغاثه به خدا است.
یکی از صفات خداوند و نام های الهی غیاث المستغیثین است. در ترجمه ها به عنوان فریادرس فریادخواهان آمده است. البته به نظر می رسد که این ترجمه همانند ترجمه مفهومی قره العین است که به معنای چشم روشنی ترجمه می شود در حالی به معنای آب خنک چشم است؛ از آن جایی که هنگام شادی از چشم آب خنکی سرازیر می شود که موجب چشم روشنی است، به اموری که موجب اشک شوق می شود و چشم روشنی دیدگان و دل می گردد، به قره العین ترجمه می شود. فرزندان پسر صالح نیز از همین رو به عنوان قره العین معرفی می شوند. پس لازم یا لوازم معنا به ذهن می آید.
به هر حال، واژه «غیث» به معنای باران نم نمی است که می بارد و بدون هیچ خسارت و زیانی جذب زمین می شود و زندگی و حیات را به زمین و زمان می دهد.
خداوند می فرماید:وَهُوَ الَّذِی یُنَزِّلُ الْغَیْثَ مِن بَعْدِ مَا قَنَطُوا وَیَنشُرُ رَحْمَتَهُ وَهُوَ الْوَلِیُّ الْحَمِیدُ ؛ و اوست کسى که باران را- پس از آنکه [مردم] نومید شدند- فرود مىآورد، و رحمت خویش را مىگسترد و هموست سرپرست ستوده. (شوری، آیه 28) خداوند هم چنین می فرماید: إِنَّ اللَّهَ عِندَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَیُنَزِّلُ الْغَیْثَ؛ در حقیقت، خداست که علم [به] قیامت نزد اوست، و باران را فرو مىفرستد.(لقمان، آیه 34)
در آیات قرآنی، «مطر» به باران های تند گفته می شود؛ البته در آیات قرآنی واژه «مطر» تنها به معنای عذاب الهی آمده است.(اعراف، آیه 84، فرقان، آیه 40 و آیات دیگر)
اصولا کسانی که در بیابان زندگی می کنند، چشم انتظار باران حیاتی هستند که بدون سیل و خسارت و زیان ببارد و تشنگی را از لب و جان انسان ها و جانوران بزداید و آبی به زمین برساند و آبادانی و زندگی را موجب شود و رستاخیزی برای گیاهان باشد.
دست های اهل بیابان هماره به سوی خدایی است که باران رحمت خویش را در قالب غیث بفرستد. بنابراین، استغاثه یعنی طلب باران نم نمی که سودی بی زیان داشته باشد و فریادهای تشنگان را به آبی فرو نشاند و دیدگان ایشان را به بشارتی روشن گرداند.
در آیات قرآنی از مومنان خواسته شده تا استغاثه کنند تا خداوند به آنان پاسخ مثبت دهد، هم چنان که در جنگ ها دعا کردند و خداوند به آنان پاسخ داد: إِذْ تَسْتَغِیثُونَ رَبَّکُمْ فَاسْتَجَابَ لَکُمْ أَنِّی مُمِدُّکُم بِأَلْفٍ مِّنَ الْمَلآئِکَةِ مُرْدِفِینَ؛ به یاد آورید زمانى را که پروردگار خود را به فریاد مىطلبیدید، پس دعاى شما را اجابت کرد که: «من شما را با هزار فرشته پیاپى، یارى خواهم کرد.»(انفال، آیه 9)
البته در قیامت برخی استغاثه می کنند و به جای باران مفید ، آبی سوزان به آنان داده می شود که آسیب شدیدی به آنان می رساند، زیرا در دنیا استغاثه به خدا نداشته و کفر می ورزیدند. خداوند می فرماید: وَقُلِ الْحَقُّ مِن رَّبِّکُمْ فَمَن شَاء فَلْیُؤْمِن وَمَن شَاء فَلْیَکْفُرْ إِنَّا أَعْتَدْنَا لِلظَّالِمِینَ نَارًا أَحَاطَ بِهِمْ سُرَادِقُهَا وَإِن یَسْتَغِیثُوا یُغَاثُوا بِمَاء کَالْمُهْلِ یَشْوِی الْوُجُوهَ بِئْسَ الشَّرَابُ وَسَاءتْ مُرْتَفَقًا؛ و بگو: «حق از پروردگارتان [رسیده] است. پس هر که بخواهد بگرود و هر که بخواهد انکار کند، که ما براى ستمگران آتشى آماده کردهایم که سراپردههایش آنان را در بر مىگیرد، و اگر فریادرسى جویند، به آبى چون مس گداخته که چهرهها را بریان مىکند یارى مىشوند. وه! چه بد شرابى و چه زشت جایگاهى است.»(کهف، آیه 29)