خداوند می فرماید: إِنَّ الْمُصَّدِّقِینَ وَالْمُصَّدِّقَاتِ وَأَقْرَضُوا اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا یُضَاعَفُ لَهُمْ وَلَهُمْ أَجْرٌ کَرِیمٌ ؛در حقیقت، مردان و زنان صدقهدهنده و [آنان که] به خدا وامى نیکو دادهاند، ایشان را [پاداش] دوچندان گردد، و اجرى نیکو خواهند داشت.(حدید، آیه 18)
در این آیه خداوند بیان می کند که دو روش برای افزایش سرمایه در دنیا و بهره مندی از ثواب و اجر اخروی وجود دارد:
1. صدقه دادن؛
2. وام نیک دادن و قرض الحسنه.
به ظاهر کسی که صدقه می دهد، پول و سرمایه اش می رود و جز اجر اخروی معنایی ندارد که از افزایش سرمایه سخن گفت؛ زیرا سرمایه را به دیگری داده و دیگر سرمایه ای نمانده تا دو برابر شود؛ هم چنین وقتی وامی داده می شود، آن مال تا زمانی در اختیار او نیست، پس چگونه این سرمایه در دست دیگری ، در دست وام دهنده موجب افزایش دو چندان سرمایه برای وام دهنده دهنده می شود. به نظر می رسد که سرمایه در دست وام گیرنده افزایش می یابد نه در دست وام دهنده، زیرا وام نیک داده و نه وام ربوی که از نظر قرآن هم جنگ با خدا است و هم آن که بر خلاف ظاهرش که باید رشد دهنده و افزایش سرمایه باشد موجب نابودی سرمایه نیز می شود.
اما از نظر قرآن ، این دو عمل موجب افزایش سرمایه دو گروه صدقه دهنده و وام نیک دهنده می شود.
جالب این که از نظر قرآن، تاثیر صدقه و وام نیک در افزایش سرمایه یکسان است؛ اما با این تفاوت که وام نیک یک برتری دارد که صدقه ندارد.
توضیح این که خداوند در تبیین صدقه از اسم (متصدق) استفاده کرده در حالی که در باره وام از فعل استفاده کرده است؛ زیرا اولا باید شخص آن قدر این کار صدقه را تکرار کند که به او صدقه دهنده به عنوان اسمی صدق کند همانند کسی که عالم و دانشمند و پزشک و قاضی می شود؛ اما در قرض نیازی نیست که این کار تکرار شود، بلکه یک بار هم کفایت می کند ؛ زیرا با انجام یک بار فعلی آن فعل تحقق یافته و می توان گفت که امری اگر بوده تقحق پیدا کرده و همان یک بار مجزی است و دیگر تکرار نمی خواهد؛ ثانیا، در انجام صدقه باید شخص خودش اقدام کند ؛ اما در وام باید انتظار کسی را بکشد تا وامی درخواست کند؛ ثالثا، کسی که صدقه می گیرد حتما نیاز ندارد، اما کسی که وامی را درخواست می کند در صورت نیاز است که درخواست وام می کند و در حقیقت وام گیرنده در حالت اضطرار است و کمک به مضطر خیلی مفید است. از همین روست که در روایات ثواب قرض الحسنه بیش تر از ثواب صدقه دانسته شده است.