خداوند در آیاتی از قرآن سخن از تنزل و انزال و تنزیل قرآن سخن به میان آورده است. حال انزال به معنای نزول دفعی در قلب پیامبر(ص) باشد و تنزیل به معنای نزول تدریجی در مدت بیست و سه سال باشد. این پرسش مطرح است که خود پیامبر(ص) حقیقت قرآن را در چه مرتبه تلقی کرده است؟ آیا تلقی ایشان نیز در همین مرتبه نزولی است که ما آن را تلقی می کنیم یا آن که در مرتبه دیگری تلقی می کند؟

از آیات قرآنی فهمیده می شود که قرآن در مراتب گوناگون همان طوری که نام خاصی دارد، تلقی قرآن برای پیامبر(ص) با مردم فرق دارد. قرآن در مرتبه ای ام الکتاب و در مرتبه ای کتاب مبین و در مرتبه ای قرآن است.(نگاه کنید : زخرف، آیات 2 تا 4)

پیامبر(ص) بر اساس آیه 6 سوره نمل می فرماید: وَ إِنَّکَ لَتُلَقَّی الْقُرْآنَ مِنْ لَدُنْ حَکِیمٍ عَلِیم؛ و به راستی که تو قرآن را از لدن خدای حکیم و علیم تلقی می کنی.

پس حضرت رسول الله (ص) بر خلاف ما که در مرتبه پایین قرآن را دریافت می کنیم، ایشان دریافت خود را در مراتب عالی دریافت می کند. در حقیقت آن حضرت(ع) بالا می رود و دریافت او در «قاب قوسین او ادنی»(نجم، آیه 8) و در نزدیک ترین حالت یعنی دو سر کمان که به هم برآمده و نزدیک شده یا نزدیک تر از آن است. از این روست سخن «لدن» است که در مقام «علیّ» است؛ یعنی از این مرتبه که در آیات سوره زخرف آمده دریافت می کند: وَ الْکِتَابِ الْمُبِینِ  إِنَّا جَعَلْنَاهُ قُرْآناً عَرَبِیّاً لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ وَ إِنَّهُ فِی أُمِّ الْکِتَابِ لَدَیْنَا لَعَلِیٌّ حَکِیمٌ.(زخرف، آیات 2 تا 4) پس آن حضرت (ص) قرآن در مقام ام الکتاب دریافت می کند که همان «لدن علی حکیم » است. پس پیامبر(ص) بالا می رود و قرآن را از آن بالا دریافت می کند، در حالی که ما قرآنی که ایشان دریافت کرده و در قالب عربی مبین است را در حالت تنزل آن در سطح پایین دریافت می کنیم؛ چون بالا نرفته ایم. البته اگر با تقوا خودمان را بالا بریم  و براساس «اقرء فَارقِ و فَارقِ اقرء؛ یعنی بخوان بالا برو و بالا برو و بخوان» عمل کنیم می توانیم از همان بالا و لدن علی حکیم تلقی کنیم؛ چنان که امام صادق(ع) می فرماید آن قدر تکرار کردم تا ایاک نعبد و ایاک نستعین را از قائل آن یعنی خدا شنیدم.