یکی از اصطلاحات قرآنی« الدین القیم» است. دین در اصطلاحات قرآنی به معنای روز حساب و جزا همانند آیه 4 سوره حمد : مالک یوم الدین، و مجموعه آموزه های وحیانی مانند آیه 19 سوره آل عمران: إِنَّ الدِّینَ عِندَ اللّهِ الإِسْلاَمُ (و نیز آیه 85 سوره آل عمران؛ آیه 3 سوره مائده) آمده است.

در تفسیر مجمع البیان آمده است: واژه «دین» در آیه شریفه را بدان دلیل به «حساب» تفسیر کردیم که مى‏گویند: «الکیسّ من دان نفسه؛ انسان زیرک و هوشمند کسى است که حساب خود را برسد. » و دین را نیز از آن روى «حساب» نامیده‏اند که در دین باورى و دیندارى پاى‏بند بودن به حساب و نظم و برنامه و قانون‏گرایى ضرورى است، درست همان گونه که پاى‏بند بودن به عبادت و بندگى خدا لازم است.(مجمع البیان، ذیل آیه 36 سوره توبه)

واژه «قیم» به معنای راست و پایدار و درست معنا شده است. این واژه در پنج آیه به همراه دین به کار رفته است.(توبه، آیه 36؛ یوسف، آیه 40؛ روم، آیه 30؛ روم، آیه 43؛ بینه، آیه 5)

با نگاهی به این آیات به دست می آید که دین قیم در فرهنگ قرآنی به همه قوانین و سنت های تکوینی و تشریعی الهی اطلاق می شود و اختصاص به دین به معنای تشریعی آن ندارد که همان اسلام است.(آل عمران، آیه 19) از این روست که در آیات قرآنی از جمله در آیه 36 سوره توبه از سنت تکوینی دوازده ماه در کنار حرمت چهار ماه از سال سخن به میان آمده است که بیانگر مجموعه قوانین و سنت های الهی در تکوین و تشریع است.

در آیات دیگر نیز به این رابطه و نسبت دین قیم با مجموعه قوانین و سنت های الهی در تکوین و تشریع توجه داده شده است.

از آن جایی که این نسبت میان تکوین و تشریع یک نسبت مبتنی بر حق و عدالت و ارتباط و پیوستگی تنگاتنگ است، هر آن چه که در تکوین به عنوان سنت مطرح است در تشریع نیز تاثیر گذار است و هم چنین سنت های تشریعی بی تاثیر از سنت های تکوینی نبوده بلکه تاثیر و تاثر متقابل در هم دارند. از همین روست که به صراحت در آیه 30 سوره روم می فرماید: فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفًا فِطْرَةَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا لَا تَبْدِیلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذَلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ وَلَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُونَ؛ پس روى خود را با گرایش تمام به حقّ، به سوى این دین کن، با همان سرشتى که خدا مردم را بر آن سرشته است. آفرینش خداى تغییرپذیر نیست. این است همان دین پایدار، ولى بیشتر مردم نمى‏دانند.

پس در نگره قرآنی، تکوین در تشریع و تشریع در تکوین تاثیر متقابل دارد و بر همین اساس، ایمان و تقوا در افزایش روزی و برکات در زمین و جامعه اثر می گذارد(اعراف، آیه 96) و دعا و نیایش و نماز موجب رزق و روزی و ترک زکات و تقوا و مانند آن موجب خشکسالی و قحطی و زلزله می شود.

پس دین قیم در اصطلاح قرآنی مجموعه سنت ها و قوانین پایدار، راست و درست الهی است که بر هستی از تکوین و تشریع حاکم است و محدود به تکوین و یا تشریع نمی شود.