قرآن در تحلیل چرایی اندوه به توصیف هستی شناختی و اعتقاد و بینش ها و نگرش های افراد می پردازد و در تحلیل و علت یابی اندوه می فرماید : از آن جایی که انسان نمی داند مالک هستی خداست و یا نمی پذیرد که خداوند هر کاری را در دنیا و نیز در جان و جامعه و جهان بر اساس حکمت انجام می دهد و به هر کسی چیزی را به علم و دانایی و نیز توانایی می بخشد و یا می گیرد، گرفتار اندوه و ترس می شود؛ در حالی که خداوند با این دادن و گرفتن ها است که حکمت و هدفش را بر آورده می سازد و انسان و جان و جهان تربیت و پرورش می دهد.
از نظر قرآن اگر باور کنیم که هستی ملک خداوندی است که حکیم و علیم و قدیر و رحمان است؛ دیگر نسبت به از دست داده ها اندوهگین نمی شویم و هم چنین نسبت احتمال از دست دادن ترسان و هراسان نمی گردیم؛ چنان که وقتی چیزی به ما داده شد، بزن و برقص راه نمی اندازیم و رفتار هیجانی شدید فرح به ما دست نمی دهد؛ زیرا می دانیم که خداوند حکیم به حکمتی به ما چیزی داده است و یا چیزی را از خودمان یا خویشان و اموال ما را گرفته است و ما را از نعمتی به حکمتی محروم کرده است.(حدید، آیات 22 و 23)
با این نگاه است که می توانیم از اندوه و حتی ترس رهایی یابیم و به مقام سرور باطنی برسیم و آرامش در جان ما مقام گیرد و هرگز گرفتار حزن و ترس و تشویش نشویم.