چنان چه آیات قرآنی تصریح دارد انسان مسیر خاکی طولانی را می پیماید تا انسان شود. البته بسیاری از مردم و به تعبیر قرآن «ناس» در همان مقام حیوانی می مانند و عنوان هایی را به دست نمی آورند که شایسته و بایسته انسان است. خداوند وقتی نطفه را به انشایی دیگر تبدیل به خلق جدید و آفریده نوین دیگری تبدیل می کند(مومنون، آیه 14) باید مسیر سخت و سنگلاخی را بپیماید تا به مقام انسانیت برسد.
انسان تا زمانی که به مقام انسانیت نرسیده «بشر» است. این عنوان بشر ناظر به وضعیت ظاهری و بدنی اوست که دارای بشره و پوست است و بدنش بر خلاف دیگر جانوران پوشیده از مو و کرک و پشم نیست، بلکه ظاهر و هویدا است.
در دوره بشری آن چه بیش تر او را به خود جلب می کند همان خورد و خواب و شهوت است. این گونه است که دنبال مال و مول(زناشویی) می رود. در این مرتبه خداوند وقتی از بشر سخن به میان می آورد در کنار چارپایان قرار می دهد و می فرماید: مَتَاعاً لَّکُمْ وَلْأَنْعَامِکُمْ؛ متاعی برای شما و چارپایانتان(نازعات، آیه 33)؛ و یا می فرماید: کُلُوا وَارْعَوْا أَنْعَامَکُمْ؛ بخورید و چارپایتان را بچرانید(طه، آیه 54)؛ یا می فرماید: وَمِنَ النَّاسِ وَالدَّوَابِّ وَالْأَنْعَامِ مُخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ؛ و از مردم و جنبدگان و چارپایان رنگ هایش مخلتف است.(فاطر، آیه 28)
اما وقتی با الهامات الهی و تعلیم و تزکیه وحیانی در مسیر عبودیت قرار گرفت و خواست متاله و ربانی شود و مظهر اسما و صفاتی الهی شده و در مقام خلافت قرار گیرد؛ آن هنگام است که دیگر از مرتبه چارپایان بالاتر می آید. هر چه بیش تر رشد معنوی داشته باشد اوج می گیرد تا جایی که نخست در مرتبه فرشتگان قرار می گیرد؛ چنان که خداوند صاحبان علم و دانش حقیقی را در کنار خودش و فرشتگان قرار می دهد و می فرماید: شَهِدَ اللّهُ أَنَّهُ لاَ إِلَـهَ إِلاَّ هُوَ وَالْمَلاَئِکَةُ  وَالْمَلاَئِکَةُ وَأُولُوا الْعِلْمِ؛ خداوند و فرشتگان و صاحبان علم و دانش شهادت می دهند به راستی تنها او اله است. (آل عمران، آیه 18) و سپس حتی برتر رفته و به عنوان خلیفه الهی استاد و معلم فرشتگان می شود.(بقره، آیات 31 تا 33)
پس همین موجودی که به تعبیر قرآن: یَأْکُلُ الطَّعَامَ وَیَمْشِی فِی الْأَسْوَاقِ؛ خوراک می خورد و در بازار می رود(فرقان، آیه 7) و بشری همانند دیگران در ظاهر است، چنان از باطن رشد و ترقی می کند : قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِّثْلُکُمْ یُوحَى إِلَیَّ؛ بگو جز این نیست که من نیز همانند شما بشری هستم که به سوی من وحی می رسد.(کهف، آیه 110)