خداوند در آیه 15 فاطر می فرماید: أَنْتُمُ الْفُقَراءُ إِلَی اللَّه؛ شما فقیران به سوی خدایید. این نسبت میان فقر و انسان چگونه است؟ باید گفت: فقر برای انسان از قبیل:
1. عرض مفارق چون مانند برودت و حرارت نیست؛
2. عرض ذاتی چون زوجیت برای اربعه نیست؛
3. ذاتی ماهوی چون ناطق برای انسان نیست؛
4. بلکه ذاتی هویت است؛ زیرا هویت انسان فقر است.
انسان می تواند این مطلب را با نقل و عقل و شهود به دست آورد؛ البته اگر به مقام شهود برسد آن گاه می تواند ببیند که : مَنْ عَرَفَ نَفْسَهُ عَرَفَ رَبَّه؛ هر که خودش را شناخت پروردگارش را شناخت.( مصباح الشریعه، المنسوب للإمام الصادق ع، ص13) یعنی انسان می تواند به شرطی که اهل نقل و سماع باشد(انفال، ایه 21) از راه کتاب (بقره، آیه 129) و اگر اهل عقل باشد از راه حکمت(همان) و اگر اهل شهود باشد و از راه تزکیه (همان) این حقیقت را دریابد. اما اگر این طور نباشند، نه می شنوند، نه می اندیشند و نه می بییند: قُلُوبُنا فی أَکِنَّةٍ مِمَّا تَدْعُونا إِلَیْهِ وَ فی آذانِنا وَقْرٌ وَ مِنْ بَیْنِنا وَ بَیْنِکَ حِجاب.(اسراء، آیه 46)
.GIF)
