در آیات قرآنی گاه از اضلال خداوند سخن به میان آمده است.(نساء، آیه 88؛ رعد، آیه 27) در مساله اضلال الهی باید نکاتی مورد توجه قرار گیرد:
اضلال ابتدایی وجود ندارد؛ یعنی اگر هدایت ابتدایی است، اضلال ابتدایی نیست؛(بقره، آیه 26؛ نساء، آیه 143)
اضلال کیفری است یعنی به سبب آن که شخص به هدایت ابتدایی خداوند پاسخ نداده او را به اضلال کیفر می کند؛(همان؛ انعام، آیات 39 و 125؛ توبه، آیه 115؛
اضلال به معنای عدم هدایت است؛ زیرا اضلال بر خلاف علم و نور و ایمان و هدایت، یک امر وجودی نیست، بلکه امر عدمی است؛ پس وقتی گفته می شود، خداوند اضلال می کند، یعنی به کیفر عدم بهره گیری از هدایت ابتدایی، خداوند در رحمت را بر او می بندد و دیگر هدایتی از سوی خداوند نسبت به او انجام نمی گیرد.(فاطر، آیه 2) از همین رو باید اضلال کیفری را همان چیزی است که در آیه 34 سوره غافر آمده است:«إِنَّ اللَّهَ لا یهْدی مَنْ هُوَ مُسْرِفٌ کَذَّاب؛ به راستی که خداوند مسرف و پردروغ را هدایت نمی کند.
پس وقتی می گوییم خداوند اضلال می کند یعنی آن هدایت پاداشی و آن گرایش به عمل صالح و ایمان را به او نمیدهد و شخص را به حال خودش رها میکند؛ وقتی شخص را به حال خودش رها کرد، او در بخشهای اندیشه با وَهم و خیال و در بخشهای انگیزه با شهوت و غضب کار میکند، در نتیجه چنین آدمی قهراً سقوط میکند؛ چون کسی که در اثر تبهکاری راه علمی را بَست و در اثر انتخاب سیئات راه عملی را مسدود کرد، او فقط وَهّام و خَیال است و همچنین شهوی و غضبی است و چنین آدمی قهراً سقوط میکند. چنان که آیه 34 سوره غافر معنا و مفهوم اضلال کیفری را معنا می کند.