در قیامت هر کسی خودش علیه خودش شهادت می دهد. این شهادت هم قولی و هم فعلی است. شهادت فعلی این است که شخص سمه و علامتی دارد که نشان می دهد چه گناهی کرده و چه خصلت شیطانی پیدا کرده است. خداوند می فرماید: شَهِدُوا عَلی‏ أَنْفُسِهِمْ؛ خودشان علیه خودشان شهادت می دهند.(نور، آیه 24)

شهادت علیه خود این گونه است که مجرمان با علامت ها و سمه های خودشان شناخته می شوند و دیگر نیازی نیست که از گناهانشان پرسش شود که چه کرده اند؟ زیرا گناه انسان را به شکل و شمایلی در می آورد که در قیامت بروز و ظهور می کند؛ زیرا قیامت روز بروز و ظهور ملکوت انسان هاست. هر کسی آن چه با افکار و عقاید و اعمالش ساخته در آن روز ظاهر می شود. این گونه است که :یُعْرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسیماهُمْ، مجرمان با سیما و علامت های خودشان شناخته می شود. (الرحمن، آیه 41) آن کس که دیوث بوده به شکل خوک در می آید. خوک بودن نشانه دیوثی است. کسی که دین را دور زده و با احکام دین بازی کرده به شکل بوزینه در می آید.(اعراف، آیه 166) عالم بی عمل و ضد دین به شکل سگ در می آید و زبانش بر می آید(اعراف، آیه 176) و برخی دیگر شتر گاو پلنگ می شود یعنی شکل و شمایل چند حیوان را دارد. برخی چارپا و برخی مثل مار بر زمین می خزند و برخی عقرب و کژدم و برخی نیز پاهایشان به سرشان چسبیده است. این ها در آیات و روایات بیان شده است.

شیخ طبرسی در مجمع البیان ذیل آیه 18 سوره نبا که خداوند می فرماید: فَتَأْتُونَ أَفْواجاً؛ افواج می آید، آورده است: در این مورد «براء» در روایتى آورده است که: روزى «معاذ» در خانه «ابوایوب» به حضور پیامبر شرفیاب گردید، و در مورد این آیه پرسید که: منظور از فوج‏ها و گروه‏ها کیانند؟

 پیامبر فرمود: هان اى «معاذ»! از رویداد بزرگى پرسیدى، آن‏گاه دیدگانش را فرو بست و فرمود: در روز رستاخیز، ده گروه از امت من به صورت‏هاى پراکنده و گوناگون بر انگیخته مى‏شوند. خدا آنان را از پیروان راستین من جدا مى‏سازد و هر گروه از آنها را به صورتى برمى‏انگیزد:

گروهى از آنان به صورت بوزینه در مى‏آیند و گروهى دیگر در شکل خوک.

دسته‏اى واژگونه و در حالى که پاهاى آنان رو به آسمان و بر چهره خویش بر زمین کشیده مى‏شوند، وارد صحراى محشر مى‏گردند، و دسته‏اى دیگر کور و نابینا.

گروهى به صورت کر و ناشنوا برانگیخته مى‏شوند، و گروهى دیگر گنگ و لال.

پاره‏اى از آن گروه‏ها در حالى مى‏آیند که زبان‏هاى خویش را مى‏جوند و چرک و خون از لب و دهانشان روان است؛ به گونه‏اى که از بوى گند آن، اهل محشر اذیت مى‏شوند، و پاره‏اى با دست‏ها و پاهاى بریده.

دسته‏اى بر شاخه‏هایى از آتش آویزانند، و دسته‏اى دیگر با عفونتى بدبوتر از مردار گندیده، و پاره‏اى نیز با لباس‏هایى از مس گداخته.

آن‏گاه فرمود: امّا آن گروهى که در شکل بوزینه مى‏آیند، کسانى هستند که در زندگى، کارشان سعایت و سخن چینى و به هم زدن روابط دوستانه و انگیزش دشمنى و نفرت است. و آن کسانى که به صورت خوک مى‏آیند، کسانى هستند که از راه‏هاى نامشروع و حرام ثروت اندوزى مى‏نمایند.

آن کسانى که به صورت واژگونه وارد صحراى محشر مى‏گردند، رباخوارانند، و نابینایان و کوران، دستگاه قضایى و قضاوت و دادستان‏هاى ستمکارى هستند که در قضاوت و داورى خود بى‏طرفى و عدل و داد را پیشه نمى‏سازند.

کر و لال‏ها کسانى هستند که با خودکامگى و غرور رفتار مى‏کنند، و از حق‏پذیرى و نقدپذیرى و فروتنى بى‏بهره‏اند، و آن کسانى که زبان خود را گاز مى‏گیرند، آن دانشمندان و عالم نمایان و داوران خیره سرى هستند که خود به علم خویش عمل نمى‏کنند، و اصلاح نمى‏پذیرند و عملکردشان با گفتارشان هماهنگى ندارد.

آنان که با دست و پاى بریده وارد صحراى محشر مى‏گردند، مردم همسایه آزارند، و به دار آویختگان، که بر شاخه‏هاى درختى از آتش شعله‏ور آویزانند، جاسوسان و سخن چینان و اطلاعاتى‏هایى هستند که میان ملت و حکومت - با سعایت و سخن چینى و پرونده سازى و عیب‏تراشى براى شهروندان - فاصله و دشمنى پدید مى‏آورند.

کسانى که بوى گند آنان از بوى زننده مردار بدتر است، ناپاکان و عناصر بى‏بند و بارى هستند که به بى‏عفتى روى مى‏آورند و نیز کسانى که حقوق محرومان را نمى‏پردازند. آن کسانى که با لباسى از مس گداخته و سوزان مى‏آیند، فخر فروشان و برترى جویانند که بر همگان فخر و کبر مى‏فروشند. (مجمع البیان، ج10، ص642 و هم چنین نگاه کنید: الکشاف، زمخشری، ج4، ص687)

ودر حدیث دیگر از رسول خدا مروی است:کسانی که دو میخ از اتش در چشم انهاست اینها کسانی اند که چشم خود را از حرام پر می کردند.

محدث فیض در عین الیقین این طور نقل می فرماید که: وقتی شرابخواری وارد محشر میشود شیشه شرابی به گردنش اویزان وقدح شرابی به دستش چسبیده و بوی گندی از او بلند است که از هر مرداری گندتر است وهمه او را می شناسند که شرابخوار بوده است و هرکس بر او می گذرد اورا لعنت کند چناچه انها که اهل طربند تار و طنبورشان به دستشان چسبیده وبر سر انها می خورد اصلا از قیافه و یمای هرکس معلوم است که اهل چه گناهی بوده  است

ودر کتاب مزبور نقل کرده بعضی از مردم به صورتها و شکلهایی وارد محشر میشوند که شکل میمون و خوک نسبت به انها زیباست.