امام خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی، امسال را سال همت مضاعف و کار مضاعف نامیده است. درباره همت و مفهوم آن بارها در مطبوعات و رسانه ها مطالبی گفته و نوشته شده است. اما به نظر می رسد که کم تر به این توجه شده که امام خامنه ای مدظله الوارف چه اراده ای از این واژه و اصطلاح دارند. در حقیقت هر کسی از ظن خود شود یار من؛ وز درون من نجست اسرار من.

وی در دیداری با اعضای سازمان حوزه ها و مدارس علمیه همت را تعریف کرده است. وی می فرماید: خداوند متعال وعده فرموده است که زمینه، زمینه رشد حق است. این زمینه ای است که خداوند متعال در طبیعت عالم نهاده است. پس زمینه فراهم است . معداتی هم که بروز این فکر و پیروزی انقلاب اسلامی و این ها در جهان فرام کرده، در جای خود معلوم است؛ چیزی که لازم است، این است که ما اول همت بگماریم بعد تلاش کنیم.

همت گماشتن؛ یعنی این که انسان یاس را از افق دید خودش دور کند؛ و الا اگر مایوس باشیم، به چه همت بگماریم؟! شما یک وقت همت می گمارید که از روی زمین پرواز کنید و بالای پشت بام بروید؛ چنین کاری عملی نیست، چون مایوس هستید؛ اما وقتی که شما کاری را عملی دانستید، امیدوار بودید، دیدید که شدنی است، آن وقت ممکن است، همت بگمارید.

پس همت گماشتن، لزوما به معنای امید داشتن، آینده بینی، دیدباز، خواستن و اراده کردن هر چیزی که بشایر امید را در دل ها زنده کند، موهبت الهی است؛ و هر چیزی که موجبات یاس بشود و ابر سیاه نا امیدی را بر دل های ما سایه افکن کند، شیطانی است. نباید مایوس شد، هیچ : و لاتیاسوا من روح الله (یوسف، آیه 87) در همه جا این طور است.

دنباله همت گماشتن، عمل است. هر فعلی عمل نیست؛ هر عملی هم عمل صالح نیست. عمل صالح یعنی آن فعل برنامه ریزی شده خوش بینه از لحاظ ترتیبات عملی و دارای جهت صحیح؛ این عمل صالح است. اگر عمل صالح در کنار آن همت و امید و اعتقاد به صحت راه واقع بشود، محال است نتیجه مترتب نشود.(بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با اعضای سازمان حوزه ها و مدارس علمیه خارج از کشور، مورخ 13/ 11/ 1376)

تعریف تقیه 

نکته ای که در این دیدار برایم جالب توجه است، تفسیر ایشان از اصطلاح تقیه است که به نظر می رسد آوردن آن در این جا خالی از لطف نباشد. ایشان می فرماید: اصل تقیه یعنی عاقلانه رفتار کردن، برای این که امکان مانع تراشی به دشمن ندهیم. این، آن مستحصل معنای تقیه است.این که می بینید مفهوم و مصادیق تقیه در زندگی ائمه(علیهم السلام ) عرض عریضی پیدا می کند- کسانی که در زندگی ائمه کار کرده اند، می دانند من چه می گویم- به خاطر این است که تقیه، یک چنین مفهوم کشداری دارد؛ یعنی باید کاری کنید که دشمن نتواند جلوی حرکت شما مانع به وجود بیاورد.

انسان یک وقت از روی مانع عبور می کند؛ یک وقت می بیند مانع هست، از کنارش عبور می کند؛ یک وقت مانع را سوراخ می کند و عبور می کند؛ یک وقت دشمن را خواب می کند که مانع را نگذارد؛ یک وقت هم از غفلت دشمن استفاده می کند و بدون این که او بفهمد، مانع را یواشکی کنار می زند. توجه کنید! تقیه این است.(منبع همان پیشین)