ایمان را از نظر سود به چهار دسته بخش کرده اند:

1. ایمانی که سودی برای دنیای شخص ندارد و تنها به درد آخرت می خورد.  مصداق این نوع ایمان را می توان در ایمان ساحره های فرعون ردگیری و شناسایی کرد؛ زیرا که ساحران به حضرت موسی (ع) ایمان آوردند و در هم زمان به صلیب کشیده و شهید شدند.

2. ایمانی که تنها به درد دنیا می خورد و هیچ سودی برای آخرت ندارد. این نوع ایمان را می توان همان ایمان منافقان دانست که تنها برای سود و بهره مندی از فواید شهروندی و ترس از مردم و دولت اسلامی ایمان می آورند و هیچ سودی برای آخرتشان ندارد.

3. ایمانی که به درد دنیا و آخرت نمی خورد و آن ایمان در هنگام مرگ و احتضار است و قرآن بیان می دارد که این گونه ایمان هیچ سودی برای دنیا و آخرت شخص ندارد. مصداق این گونه ایمان را قرآن ایمان فرعون دانسته است که در هنگام غرق شدن گفت : انی آمنت برب موسی و هارون ؛ به پروردگار موسی و هارون ایمان آوردم.

4. ایمانی که در دنیا و آخرت سودمند و مفید است و آن ایمان واقعی است که مصداق بارز آن ایمان مخلصان و پیامبران است.

بر این اساس می توان گفت که ستایش نیز می تواند این گونه باشد:

1.      ستایشی که سودی برای دنیا ندارد و تنها به درد آخرت می خورد و آن ستایشی است که شخص آن را نمی شنود و تنها دیگران از آن حکایت می کنند و به جهت سنتی که با کارهای شایسته و ستایش آمیز انجام داده پی ریخته ذخیره آخرت وی می شود و هر کسی عملی کرد سودش به او نیز می رسد؛ زیرا که کارهای او موجب شد تا فرهنگی پدید آید و مردمان گرایش به کار شایسته ای پیدا کنند. این شخص چون آن را نمی داند و به گوش نرسیده است سودی در دنیا از آن ستایش مردمان نمی برد و اعتبار و منزلتی کسب نمی کند؛ مانند کسی که پنهانی و ناشناخته به مردمان کمک مالی می کند و مورد ستایش قرار می گیرد ولی خود از ستایش آنان آگاه نیست چون این ستایش کلی است و اعتباری برای او در دنیا ایجاد نمی کند.

2.      ستایشی که تنها به درد دنیا می خورد و آن ستایش مداحان و چاپلوسان است؛ زیرا کاری نیکو و شایسته ای انجام نداده است تا شایسته ستایش باشد و تنها مردمان از باب چاپلوسی او را مدح و ستایش می کنند و برای او اعتباری فراهم می شود و در آخرت دست خالی است.

3.      ستایشی که به درد دنیا و آخرت نمی خورد و آن ستایشی است که از شخص می کنند و اعتباری هم برای او ایجاد نمی کند و به درد آخرتش هم نمی خورد؛ زیرا کاری شایسته نکرده است که دست کم پاداش آخرتی داشته باشد و در دنیا نیز چون ستایش گرانش چاپلوسانی هستند که در پیش رویش از وی ستایش و در پس سرش از وی بد گویی می کنند او را فریب می دهند و حتی به جای اعتبار موجبات بی اعتباری و بی ارزشی وی را فراهم می آورد. این ستایش بسیار زیانبارتر است و شخص مصداق خسر الدنیا و آلاخره می شود. بلکه در دنیا ستایش واکنش منفی نسبت به وی پدید می آورد که بسیار بدتر است.

4.      ستایشی که به درد دنیا و آخرت می خورد و آن ستایش خداوند است که درباره ایشان می فرماید: رضی الله عنهم و رضوا عنه؛ خداوند از ایشان خشنود است  و ایشان نیز از خدا خشنود و راضی می باشند؛  و یا می فرماید : یحبهم و یحبونه ؛ خدا ایشان را دوست و محبوب خود می دارد و ایشان هم خدا را محبوب و دوست خویش می شمارند.

به هر حال این تفسیری است که می توان به دست داد. در میان مردمان همه این گروه ها چهار گانه را می توان یافت، ولی بدبخت تر و زیانکارتر آن کسی است که همایش خودستایشی به همراه گروهی از چاپلوسان راه اندازی می کند که نه سودی برای دنیایشان دارد و نه آخرتشان؛ زیرا باعث مضحکه مردمان می شوند.

ایرانیان به ظاهر عادت کرده اند که همواره برای خودستایی خویش برنامه هایی داشته باشند و این بسیار بد است. در دولت های طاغوت این گونه بوده است و شگفت این که این سنت در دولت اسلامی پس از انقلاب به ویژه از دولت سازندگی آغاز شد و سنت قرار گرفت و هنوز در دولت کنونی نیز ادامه یافته است.

روزی نیست که دولت مردان برای ستایش از خود و یاران خویش همایش خودستایشی نداشته باشند و به هم القاب و افتخارات بار نکنند و لوح تقدیر و سکه و مانند آن ندهند.

سنت بدی است که می بایست از میان برود . در دوره امیر مومنان مردمان ایرانی شهر انبار عراق به سنت عصر طاغوت ساسانی به دنبال سواران دولتی و شاهان می دویدند و به این شیوه از آن استقبال می کردند. حضرت امیر(ع) هنگامی که این گونه دید از اسب پیاده شد و به میان ایشان رفت و فرمود: این گونه آداب پذیرایی موجب می شود که شما خوار و پست گردید و سودی نیز برای استقبال شوندگان نداشته باشد. کاری است بیهوده و بلکه زیانبار و اکنون این خود ستایی و همایش های از این دست نیز همانند سنت ناپسند و آیین نادرست استقبال انباری می بایست کنار گذاشته شود؛ زیرا نه به درد دنیای ایشان می خورد و نه آخرت ایشان .

 .