تناقض و تضاد در صفات الهی موج می زند؛ زیرا از نظر قرآن، «هُوَ الْأَوَّلُ وَالْآخِرُ وَالظَّاهِرُ وَالْبَاطِنُ» از صفات الهی است.(حدید، آیه 3) خدایی که از یک جهت به انسان نزدیک بسیار نزدیک است: أَقْرَبُ إِلَیْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَریدِ؛ نزدیک تر از رگ های گردن به اوست.(ق، آیه 16) و از یک سوی دیگر بسیار دور است: یُنادَوْنَ مِنْ مَکانٍ بَعیدٍ؛ از مکان دوری ندا داده می شود.(فصلت، آیه 24)
در روایات نیز آمده است: دانٍ فِی عُلُوِّهِ، عالٍ فِی دُنوِّهِ" نزدیک در علو و عالی در نزدیکی است.(تسبیح روز سه شنبه از کتاب بلدالامین؛ مهج الدعوات و منهج العبادات سید بن طاووس، حرز امام جواد (ع)، بحار الانوار، مجلسی، ج 91 ، ص 354)
بنابراین، این که خدا در عین حالی که ذو الاکرام است، ذو الجلال باشد(الرحمن، آیه 78)، یا در همان حال که رحیم است منتقم است، دور از تصور و خیال نیست؛ از همین روست که خدای رحمان همان خدایی است که انسان را به دوزخ می افکند.(نگاه کنید، سوره الرحمن)
نکته دیگری که می بایست به آن توجه کرد این که قُرب و بُعد در عالم ملک و ماده با عالم ملکوت و معنا متفاوت است. در عالم ملک و ماده، «قُرب» و «بُعد» یک اضافه? «متوافقة الاطراف» است؛ به این معنا نسبت الف با باء در دوری و نزدیکی یکسان است. پس اگر الف از باء یک متر فاصله دارد، باء نیز از الف یک متر فاصله دارد؛ اما در عالم ملکوت و معنا ممکن است چنین نباشد، چرا که اضافه در آن عالم، یک اضافه? «متخالفة الاطراف» است؛ به این معنا که الف ممکن است از باء یک متر فاصله داشته باشد، اما باء از الف ممکن است کم ترین فاصله یا هیچ فاصله ای را داشته باشد؛ چنان که در اضافه اشراقی خدا نسبت به انسان این گونه است؛ خدا به انسان بسیار نزدیک تر از خودش است، در حالی که انسان از خدا ممکن است بسیار دور باشد؛ زیرا از نظر قرآن، کسی که دیدگان بصیرت او در غطاء و پرده ای است: أَعْیُنُهُمْ فی غِطاءٍ عَنْ ذِکْری(کهف، آیه 101) یا بدتر از آن در کوری است: لا تَعْمَی الْأَبْصارُ وَ لکِنْ تَعْمَی الْقُلُوبُ الَّتی فِی الصُّدُور(حج، آیه 46) با آن که خدا به او از رگ اصلی گردن به نزدیک تر است: أَقْرَبُ إِلَیْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَریدِ(ق، آیه 16)، ولی این کور دل گمان می کند که بسیار دور است و از دور خدا را می خواند: یُنادَوْنَ مِنْ مَکانٍ بَعیدٍ.(فصلت، آیه 24)
به قول حافظ شیرازی: بی دلی در همه احوال خدا با او بود / او نمیدیدش و از دور خدا یا میکرد.