از نظر قرآن، انسان با بهره گیری از حواس و داده های آن، می تواند آن داده ها را به معارف فطری عرضه کند و با این عرضه کردن به معلوماتی دست یابد. به سخن دیگر، در ذات انسانی یک شاخص معرفتی و گرایشی است که می تواند هم بستری برای شناخت حق و باطل، مصلحت و منعفت، ارزش و ضد ارزش، زیبا و زشت باشد و هم می تواند گرایش ها و گریزش هایش را بر اساس آن شاخص ساماندهی کند.
اما با آن که امکان کشف حقایق و نیز جهت گیری به سوی آنها برای انسان در ذاتش فراهم شده است که از ان به فطریات یاد می شود(روم، آیه 30)؛ اما بخش اعظمی از علوم به دور از دسترس انسان از طریق کشفیات مبتنی بر حواس و معارف فطری قلب است؛ زیرا از نظر قرآن، اگر وحی نباشد، هرگز انسان ها به این بخش از علوم دسترسی نداشتند. از این روست که می فرماید: کَمَا أَرْسَلْنَا فِیکُمْ رَسُولًا مِنْکُمْ یَتْلُو عَلَیْکُمْ آیَاتِنَا وَیُزَکِّیکُمْ وَیُعَلِّمُکُمُ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ وَیُعَلِّمُکُمْ مَا لَمْ تَکُونُوا تَعْلَمُونَ؛ همان چنان که در میان شما رسولی از خودتان فرستادیم که بر شما آیات ما را تلاوت می کند و شما را تزکیه می کند و به شما کتاب و حکمت می آموزد و چیزهایی که نمی توانستید بدانید را به شما تعلیم می دهد.(بقره، آیه 151)
خدا در این آیه نفرموده است: و یعلمکم ما لا تعلمون؛ و چیزی که نمی دانستید را تعلیم داد؛ چنان که در سوره علق فرموده است: عَلَّمَ الْاِنسَانَ مَا لَمْ یَعْلَمْ؛ به انسان آن چه نمی دانست، تعلیم داد(علق، آیه 4)؛ بلکه می فرماید: وَیُعَلِّمُکُمْ مَا لَمْ تَکُونُوا تَعْلَمُونَ. به این معنا که این دسته از علوم بیرون از توانا شما بود که به آن دسترسی پیدا کنید و اگر تعلیم خاص از طریق وحی هم چون وحی قرآنی نبود، هرگز نسبت به این علوم دسترسی نداشتید.
در جایی دیگر نیز می فرماید: فَاذْکُرُوا اللَّهَ کَمَا عَلَّمَکُمْ مَا لَمْ تَکُونُوا تَعْلَمُونَ؛ پس ذکر خدا داشته باشید هم چنان که به شما آموخت چیزهایی را نمی توانستید بیاموزید و نسبت به آن علم داشته باشید.(بقره، آیه 239)
در جایی دیگر نیز خطاب به پیامبر(ص) تو نیز با وحی به علومی دست یافتی که از طریق دیگر نمی توانستی بدان دسترسی پیدا کنی. ازاین رو می فرماید: وَأَنْزَلَ اللَّهُ عَلَیْکَ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ وَعَلَّمَکَ مَا لَمْ تَکُنْ تَعْلَمُ وَکَانَ فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکَ عَظِیمًا؛ و خدا بر تو کتاب و حکمت را نازل کرد و آن چه را که نمی توانستی بیاموزی را آموخت و فضل الهی بر تو عظیم است.(نساء، آیه 113)
به سخن دیگر، از نظر قرآن، اسرار غیب و عوالم غیب بیرون از عالم شهادتی است که با حواس بشری بتوان آن را کشف کرد؛ هر چند که معارف فطری این امکان را برای انسان فراهم می آورد که افزون بر عالم شهادت به کلیت عالم غیب باور داشته باشد، اما در شناخت معرفتی و علمی نسبت به عالم غیب نمی توانست به تفصیل وارد شود و می بایست به همان اجمال بسنده کند. پس آن چه قرآن برای انسان از طریق وحی فراهم آورده است، دسترسی به عالم غیب و بهره مندی انسان از علومی است که هرگز از طریقی دیگری جز وحی قرآنی نمی توانست بدان دسترسی پیدا کند.