انسان ها در دیدار با یک دیگر، با اهداف ارتباط اجتماعی و مانند آن ها، از سخنان و رفتارهایی بهره می برند که نشان دهنده نه تنها تکریم و احترام طرف مقابل است، بلکه بیانگر نوعی کنش و واکنش احساسی و عاطفی و رفتاری با دیگری نیز است. ارتباط اجتماعی با دیگری با مقاصد گوناگونی چون تعامل دو سویه، جنگ و ستیز، دفاع و مانند آن ها انجام می شود. بی گمان برخورد ابتدایی، بسیار تعیین کننده است؛ زیرا مشخص می کند چه مقاصدی مد نظر است؛ البته برخی در برخورد ابتدایی مقاصد غایی و نهایی خویش را نهان و مخفی می دارند که موجب ترس و وحشت طرف دیگر می شود؛ چنان که چنین احساسی را به حضرت ابراهیم(ع) زمان دیدار فرشتگانی که به شکل انسان بر او وارد شده بودند، دست می دهد؛ و با آن که ایشان آن را به قول باطنی نه زبانی در دل دارد، فرشتگان آگاه شده و ایشان را از نادرستی ترس نهان ایشان آگاه می سازند.(حجر، آیات 52 و 53؛ ذاریات، آیه 28)

از نظر قرآن، هر مسلمانی هر گاه با مسلمان دیگری دیداری داشت، باید به او تحیت بفرستد و زنده باد گفته و حیات او را از خدا بخواهد. در حقیقت تحیت به معنای زنده باد، بیانگر آرزوی بقا و عدم تعرض نسبت به او است. خدا می فرماید: وَإِذَا حُیِّیتُمْ بِتَحِیَّةٍ فَحَیُّوا بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ حَسِیبًا ؛ و چون به شما زنده باد و درود گفته شد شما به [صورتى] بهتر از آن درود و زنده باد گویید یا همان را در پاسخ برگردانید که خدا همواره به هر چیزى حسابرس است. (نساء، آیه 86)

این تحیت با خود لفظ زنده باد و تحیت بیان می شود و شخص مثلا می گوید: حیاک الله؛ اما بهتر است که تحیت و زنده باد، با لفظی دیگر انجام شود که در قرآن از آن به «سلام» یاد شده است. واژه سلام بیانگر سلامت است؛ به این معنا که هم سلامت تن و روان در آن بیان می شود و هم بیانگر صلح و هم چنین اسلام گرایی و اسلام خواهی فرد است. بنابراین، وقتی انسان سلام می فرستد، ابعاد چندی از حیات و زندگی را بیان می کند که برای مخاطب مسلمان بسیار مهم و اساسی است، به ویژه که این واژه به عنوان یکی از اسمای الهی مطرح است و خدا در قرآن به سلام معرفی شده است.(حشر، آیه 23)

خدا بارها به این نکته توجه می دهد که اهل بهشت با سلام به استقبال می آیند و تحیت ایشان همان سلام است. خدا می فرماید: دَعْوَاهُمْ فِیهَا سُبْحَانَکَ اللَّهُمَّ وَتَحِیَّتُهُمْ فِیهَا سَلَامٌ وَآخِرُ دَعْوَاهُمْ أَنِ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ ؛ نیایش آنان در آنجا سبحانک اللهم [=خدایا تو پاک و منزهى] و درودشان در آنجا سلام است و پایان نیایش آنان این است که الحمد لله رب العالمین [=ستایش ویژه پروردگار جهانیان است]. (یونس، آیه 10)

و نیز می فرماید: وَأُدْخِلَ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ تَحِیَّتُهُمْ فِیهَا سَلَامٌ ؛ و کسانى که ایمان آورده و کارهاى شایسته کرده‏ اند به بهشتهایى درآورده مى ‏شوند که از زیر [درختان] آن جویبارها روان است که به اذن پروردگارشان در آنجا جاودانه به سر مى ‏برند و درودشان در آنجا سلام است. (ابراهیم، آیه 23)

و نیز می فرماید: تَحِیَّتُهُمْ یَوْمَ یَلْقَوْنَهُ سَلَامٌ وَأَعَدَّ لَهُمْ أَجْرًا کَرِیمًا ؛ درودشان روزى که دیدارش کنند سلام خواهد بود و براى آنان پاداشى نیکو آماده کرده است. (احزاب، آیه 44)

از نظر قرآن، اگر انسان در محیط غریب وارد شد و نمی داند که مخاطبان ایشان مسلمان هستند یا نه؟ وقتی با «سلام» استقبال کردند، اصل بر این بگذارید که ایشان مسلمان هستند و به عنوان یک مسلمانان با آنان تعامل کنید، نه این که جنگ کنید تا متاعی از این طریق به دست آورید.(نساء، آیه 94)

هم چنین در واکنش نسبت به بی خردانی که اهل لهو و لغو هستند، به جای هر گونه واکنش تند، باید با سلام و صلح با آن مواجه شد و از هر گونه درگیری کلامی و رفتاری اجتناب کرد.(فرقان، آیه 63)