نماز از مهم ترین راه های استعانت جویی به خدا است. خدا می فرماید: وَاسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ وَإِنَّهَا لَکَبِیرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخَاشِعِینَ الَّذِینَ یَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلَاقُو رَبِّهِمْ وَأَنَّهُمْ إِلَیْهِ رَاجِعُونَ؛ از شکیبایى و نماز یارى جویید و به راستى این کار گران است، مگر بر خاشعان همان کسانى که مى دانند با پروردگار خود دیدار خواهند کرد و به سوى او باز خواهند گشت.(بقره، آیات 45 و 46)
از نظر قرآن، نمازگزار در راستای ملاقات پروردگارش از نماز استعانت می جوید. با این همه نهایت این سیر چون به مظاهر تمام و کمال الهی ختم می شود، نهایت سیر در معراج نماز، وصول و نیل به آنان خواهد بود؛ چرا که انسان تحت ربوبیتی قرار می گیرد که رب العالمین است و این رب العالمین، در تمامیت خود، رب محمد(ص) و نفس ایشان یعنی اهل بیت عصمت و طهارت است؛ از این روست که خدا در باره رجوع آدمی می فرماید: إِنَّ إِلَى رَبِّکَ الرُّجْعَى؛ همانا به سوی پروردگارت رجعت است.(علق، آیه 8) این رجوع که در نماز به شکل معراج معنوی رخ می دهد، باعث می شود تا انسان با پروردگارشان ملاقاتی داشته باشند؛ اما منتهای مراجعه و معراج به سوی پروردگار محمد(ص) است. خدا می فرماید: وَأَنَّ إِلَى رَبِّکَ الْمُنْتَهَى.(نجم، آیه 42)
بر اساس این مبانی و اصول است که در پایان معراج نماز انسان با این حقیقت آگاه می شود که به ملاقات رب محمد(ص) و اهل بیت(ع) رسیده و آن مظاهر در برابرش قرار دارند. از این روست که خطاب به آنان به عنوان واجب از سلام می فرماید: السلام علیکم و رحمه الله و برکاته؛ زیرا خود را با آن حقایق و مظاهر تمام الهی مواجه می بیند و به آنان عرض ارادت می کند. پس باید گفت همان طوری که براساس روایت «من تمام الحج لقاء الامام؛ از تمامیت اعمال حج ملاقات امام معصوم است»، هم چنین من تمام دیگر اعمال عبادی از جمله نماز لقاء الامام است. از این روست که به آنان در هنگام ملاقات سلام می کنیم.