از نظر قرآن، مرگ دارای برکاتی است. از نظر آموزه های وحیانی اسلام، مرگ پل عبور انسان از خانه ای به خانه ای دیگر است؛ زیرا بر اساس آیه 42 سوره زمر، مرگ گرفتن تمام و کمال نفس انسانی از سوی خدا توسط کارگزارانش است تا این انسان را نخست به عالم برزخ (مومنون، آیه 100) و سپس عالم آخرت برای رفتن به بهشت یا دوزخ است.
امام حسین(ع) فرموده است:صَبْرًا یا بَنِی الْکِرامِ فَمَا الْمُوْتُ إِلاّ قَنْطَرَةٌ تَعْبُرُ بِکُمْ عَنِ الْبُؤْسِ وَ الضَّرّاءِ إِلَی الْجِنانِ الْواسِعَةِ وَ النِّعَمِ الدّائِمَةِ؛ ای فرزندان کرامت! صبر و شکیبایی ورزید که مرگ چیزی جز یک پُل نیست که شما را از سختی و رنج عبور داده به بهشت پهناور و نعمتهی همیشگی آن می رساند. و چنان که پیامبر(ص) نیز می فرماید: وَ إنَّمَا تَنْتَقِلُونَ مِنْ دَارٍ إلَی دَارٍ؛ جز این نیست که از خانه ای به خانه ای دیگر منتقل می شوید. (بحار الانوار، العلامه المجلسی، ج 37، ص146.)
از آیاتی چون 18 تا 22 سوره ق به دست می آید که از همان آغاز، مرگ برکات فراوانی برای انسان دارد؛ زیرا جاهل را عالم کرده؛ غافل، ساهی و ناسی را متذکِّر داده، و خوابیده را بیدار میکند.
در این فرآیند آن کس که دارای، علم حصولی ذهنی و مفهومی است به مرتبه بالاتر می برد و شخص به علم حضوری و شهودی می رسد و حقایق را می بیند؛ زیرا پرده ها از چشم قلبش کنار می رود و حقیقت را چنان که هست می بیند. هم چنین کسی که از علم حضوری برخوردار است از مرتبه علم یقین به مرتبه «عین الیقین» و عین یقینی را به مرتبه «حق الیقین» می رساند.
از آن جایی که خواب برادر مرگ و «النوم اخ الموت» است، چنین حالاتی البته محدود برای انسان رخ می دهد. پس در هر خوابی نفس شخص وقتی از سوی کارگزاران توفی و به طور کامل گرفته می شود، در هنگام صعود از فعالیت های انجام داده خودش و نیز آثار ملکوتی آن آگاه می شود؛ و هنگام بازگشت به تن نیز از آینده ملکوتی کارهایی که انجام خواهد داد، آگاه می شود و آن ها را می بیند. این گونه است که پس از خواب یا خوشحال یا ناراحت است. در صورت خوشحالی شکر گوید و در حالت ناراحتی استغفار کند و صدقه دهد تا مشکل گذشته حل و رفع شده و مشکل آینده دفع شود.
قرآن، خواب را جزیی از نبوت دانسته و پیامبر(ص) نیز بر آن تاکید داشته است.(صافات، آیه 105 ؛ اسراء، آیه 60؛ فتح ، آیه 27) بنابراین انسان هنگام خواب از نباء و اخبار آگاه می شود. البته این آگاهی و دانایی که به شکل علم حضوری و شهودی و دیدن است، نسبت به معارف و حقایق است نه احکام و دستورها. از این رو، باید خواب را ابزار معرفت و دانایی و بصارت دانست نه تشریع.