تشیع در اندونزی دیر زمانی نیست که آغاز شده و رشد چند میلیونی داشته است. در این میان نباید نقش عالمان شیعی را در  ایجاد این بستر نادیده گرفت. کسانی که به ریشه ها بازگشتند و با استبصار خویش راه را برای دیگران باز کردند. امروز عالمان برجسته ای در اندونزی هستند که در مراکز علمی و دانشگاهی دارای وجاهت علمی و قانونی و اجتماعی هستند. در این میان نباید نقش برجسته مرحوم علامه مجاهد استاد سید حسین حسینی حبشی را نادیده گرفت. برای شناخت این علامه مجاهد شیعی به سراغ اسناد معتبری می رویم که در جامعه المصطفی العالمیه وجود دارد. آن چه می خوانید برگرفته ای از این اسناد است:

تولد

ایشان در شهر سورابایا که دومین شهر کشور اندونزی است در شرق جزیره جاوه در سال 1921 میلادی برابر با 1342 در یک خانواده دینی از اهل علم و فضل به دنیا آمد. نیای او مانند دیگر سادات اندونزیایی از کشور یمن به این منطقه کوچ کرده و در آن جا سکونت گزیده اند.

نسب و نیای سید حسین الحبشی

نسبت وی با 34 واسطه به امام حسین(ع) می رسد و از نوادگان علی بن جعفر العریضی است که آرامگاه وی در گلزار شهدای قم است. پدرش در خانواده ای پر آوازه و محترم یمنی به نام الحبشی پرورش یافته و ایشان نیز در چنین محیطی رشد و نمو یافته بود. نامبرده در کودکی پدر بزرگوارش را از دست داد، ولی مادر با فداکاری و از خودگذشتگی نگذاشت که کودک کمبود پدر را احساس نماید.

مرگ پدر و تحصیلات اسلامی

او که زنی پرهیزگاربود در پرورش روانی و روحی کودک بسیار تلاش کرد و برای آموزش، وی را به مدرسه دینی به نام «المدرسه الخیریه» در همان شهر فرستاد تا زیر دست استادهای بزرگ شهر که در یمن نزد بزرگان علم دانش آموخته بودند، مراحل آموزشی و پرورشی خود را بگذارند.

تحصیلات در مالزی

مادر گرامی ایشان پس از آن برای ادامه آموزش وی را روانه مالزی کرد. در آن جا نزد چند تن از دانشمندان به نام و برجسته چون «السید علوی الحداد» به تحصیلات خود ادامه داد. این سید پس از مدتی به عنوان مفتی منطقه جوهور برگزیده شده بود. سید الحبشی تحصیلات خود را در «مدرسه العطاس» گذرانده و پس از بازگشت از آن جا در بسیاری از مراکز و مساجد به تبلیغ پرداخت. سخنرانی های وی به سبب تازگی و کششی که داشت در مردم بسیار تاثیر می گذاشت.

مبارزه با تبلیغ مسیحیت

در همین زمان با نفوذ مسیحیت در اندونزی به مقابله برخاست و با بیان انحراف و تحریف در دین مسیحیت به روشنگری نسل جوان و دانشجوی اندونزیایی پرداخت.

جلسات تفسیر قرآن

نامبرده که جلسات هفتگی در مسجد جامع منطقه درباره تفسیر قرآن برپا می کرد، توانایی و قابلیت های خویش را به نمایش گذاشت. در این جلسات انبوه خواهان دانش اسلامی که بیش از هزار نفر بودند گرد هم می آمدند و از بیانات ایشان بهره می بردند. این جلسات تا چند سال پیش از رحلت نامبرده ادامه داشت، ولی به علت آن که در این سال های پایانی به شیعه گری متهم شده بود، جلساتش تعطیل شد.

دوران مبارزه با دولت ، خرافات و زندان

او به سبب شجاعت و هوشیاری دینی بارها با دولتمردان درگیر شد و چند بار نیز به زندان افتاد.

ایشان با پاره ای از باورهای ضد دینی و خرافی به مخالفت پرداخت و این نظریات و اندیشه هایش او را در برابر عالمان دینی نادانی قرار داد که بر آموزه های خرافی تاکید داشتند. یکی از آداب و آیین های زشتی که به عنوان پدیده در اندونزی مطرح بوده و هنوز کماکان ادامه دارد، دست دادن مردان با زنان است. جالب این که پاره ای عالمان اسلامی برجسته ولی نادان و غیر متشرع در عمل با توجیه این که از باب تبرک با آنان دست می دهند به این کار زشت دامن می زدند.

بدتر آن که برخی از این نادانان عالم نما حجاب را یک امر خارج از دین شمرده و آن را از آیین های دوره جاهلیت دانسته و با آن مخالفت ورزیده اند. این گونه بود که این گروه بر بی حجابی زنان مهر تایید می نهادند. نامبرده با شجاعت و صراحت به مقابله به این انحراف پرداخت و به دفاع از حرمت دست دادن و بی حجابی اقدام نمود.

معهد اسلامی بانگیل

سید الحبشی افزون بر فعالیت های تبلیغی اقدام به تاسیس یکی از بزرگ ترین دانشکده های علوم اسلامی نمود. معهد اسلامی بانگیل یک دانشکده اسلامی است که پس از رحلت ایشان زیر نظر فرزندان و به ویژه دامادش آقای سید زاهر یحیی که تحصیل کرده حوزه علمیه قم و جامعه المصطفی العالمیه است به فعالیت خود ادامه می دهد.

سفر به مصر

سید حسین حسینی الحبشی هیچگاه از پژوهش و دانشجویی دست نکشید و از هر فرصتی برای آموزش و پرورش خویش بهره می جست. وی مسافرت های زیادی به کشورهای مختلف کرد. از جمله آن ها می توان به دیدار وی از کشور مصر و دیدار با «سید قطب» اشاره کرد. وی در این مسافرت از جنش وی آگاه و تحت تاثیر نظریات وی قرار گرفت. ایشان با «ابوالحسن الندوی» و «شیخ یوسف القرضاوی» دیدار کرد. پس از این دیدارها وی شماری از شاگردان خود و از جمله یکی از فرزندانش را برای ادامه تحصیل روانه مصر کرد.

دیدار از نجف و مرجعیت شیعی

سید حسین الحبشی در هنگام دیدار از عراق با سید محسن حکیم مرجعیت شیعه در آن زمان دیدار کرده و در این دیدار بود که افق نوینی در برابرش گشوده شد. نامبرده که تا آن زمان چیزی از تشیع نمی دانست در فهم مذهب تلاش کرد و از کتابهایی که در این زمینه نگاشته شده بود، بهره جست. پس از انقلاب اسلامی در ایران وی با امام خمینی(ره) دیدار کرد و اندک اندک به حقانیت مذهب اهل البیت(ع) پی برده و شاگردان ویژه خود را به مطالعه کتابهای امامیه تشویق می کرد.

دوران استبصار و  تقیه

شرایط اجتماعی اندونزی نگذاشت که نامبرده تغییر مذهب خویش را علنی اعلام نماید، ولی در خفا و از باب تقیه رفتار نموده و تنها به اظهار برخی از مسایل بر حق مذهب پرداخته و بر لزوم دوستی و محبت و مودت اهل بیت(ع) پافشاری می نمود. وی در سخنرانی های خود و نیز پاره ای از کتابهای که در سال های پایانی عمر شریفش نگاشت تلاش می کرد تا آرای شیعه را به نحوی در جامعه اندونزی مطرح سازد. از جمله ایشان با رد روایاتی که عصمت و کرامت انبیاء(ع) به ویژه پیامبر گرامی(ص) را مورد انکار قرار می داد، به مقابله با آن پرداخته و و ضمن اثبات عصمت آنان دست به تفسیر سوره «عبس» زد تا بر تفسیر باطلی که در جامعه و در میان اهل سنت رواج داشت، خط بطلان بکشد.

دوران دشمنی ها و انزوا

سخنرانی ها و روشنگری های وی موجب شد تا پاره ای از عالمان اسلامی جاهل و نادان و متحجر به مخالفت با وی بر خیزند و اندک اندک از جامعه منزوی گردد. با این همه دوستی مردم از ایشان کاسته نشد و در هنگام تشییع جنازه نامبرده انبوه مردم که از سراسر اندونزی گرد آمده بودند، علاقه مندی خود را به وی نشان دادند.

سفر به ایران

نامبرده بارها از ایران اسلامی پس از انقلاب اسلامی دیدار کرد و با بزرگان دولتی و کشوری دیدار نمود. ایشان در دیدارهای خویش پشنهاد ایجاد بازار مشترک اسلامی را ارایه نمود که مورد توجه مسئولان وقت قرار گرفت. وی چندین بار نیز با حضرت آیت الله قاضی (ره) دیدار نمود.

تالیفات:

تالیفات ایشان عبارتند:

1. الرد علی کتاب «صورتان متضادان» للندوی بالعربیه. این کتاب به زبانی اندونزیایی است؛

2.الاخوه الاسلامیه بین السنه و الشیعه بالاندونسیه. به زبان اندونزیایی؛

3. لکی لا تکون فتنه بالاندونسیه (این کتاب به زبان اندونزیایی در حقیقت شرح و توضیحی بر بعض احادیث اصول کافی شیخ کلینی رازی است)؛

4. مجموعه الخطب للعیدین؛ به زبان عربی؛

5. تفسیر سوره عبس؛ به زبان عربی؛

6. قاموس الکوثر(عربیه – اندونسیه)؛

7. المذهب فی تحریم المذهب بالاندونسیه؛ به زبان اندونزیایی؛

8. القادیانیه فی الاسلام بالاندونسیه؛ به زبان اندونزیایی.

رحلت:

علامه سید حسین حسینی الحبشی در شب جمعه 2 شعبان 1414 هجری قمری در بانگیل دار فانی را وداع گفت و در دانشکده المعهد الاسلامی به خاک سپرده شد و امروز مرکز علمی و زیارتی شیعیان اندونزی است.

منبع : شجره طیبه: کشور اندونزی؛ خلیل منصوری، 1377؛ ص 122 تا 127. به نقل از اولین نشست آشنایی با شخصیت علامه سید حسین حبشی، طلاب اندونزیایی مقیم قم، 1377؛ شماره سند 1034