یکی از اصطلاح اسلامی، غیرت است. امام صادق(ع) می فرماید: إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى غَیُورٌ یُحِبُّ کُلَّ غَیُورٍ وَ لِغَیْرَتِهِ حَرَّم الْفَوَاحِشَ ظَاهِرَهَا وَ بَاطِنَهَا؛ همانا خداوند تبارک و تعالی با غیرت است و مردان غیور را دوست دارد و از همین رو، زشتى ها را چه آشکار و چه پنهان حرام کرده است.(کافى، الاسلامیه، ج5، ص 535 و 536 ، ح1) پس باید گفت که غیرت مومن ریشه در غیرت الهی دارد؛ چنان که امیرمومنان امام علی(ع) می فرماید: غَیرَةُ المُؤمِنِ بِاللّه سُبحانَهُ؛ غیرت مؤمن به خاطر خداوند سبحان است.(تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 91 ، ح 1563)
برای تحقق غیرت باید سه مولفه و عنصر تامین شود:
1. حرم و حریم شناسی ؛ زیرا تا حرم و حرمت ها را نشاشند و غیر شناس نباشد نمی تواند غیرزدایی داشته باشد؛ بر همین اساس است که پیامبر(ص) می فرماید: أَلَا إِنَّ اللَّهَ حَرَّمَ الْحَرَامَ وَ حَدَّ الْحُدُودَ وَ مَا أَحَدٌ أَغْیَرَ مِنَ اللَّهِ وَ مِنْ غَیْرَتِهِ حَرَّمَ الْفَوَاحِش؛ بدانید که خدا حرام را ممنوع فرموده و حدود را مشخص کرده است و احدى غیرتمندتر از خدا نیست و از غیرت اوست که زشتى ها را حرام فرموده است.(امالى، صدوق، ص 427)
2. غیرزدایی از حرم و حریم خویش؛ این هم بستگی به حمیت شخص دارد. امیرمومنان امام علی(ع) می فرماید: عَلى قَدرِ الحَمِیَّةِ تَکونُ الغَیرَةُ؛ غیرت به اندازه تعصّب و ننگ داشتن بستگى دارد.(تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 259 ، ح 5533) انسان غیرتمند شجاعانه از حریم و حرم خویش دفاع می کند. آن حضرت (ع) می فرماید: ثَمَرَةُ الشَّجاعَةِ الغیرَةُ؛ غیرت میوه شجاعت است.(تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 259 ، ح 5527)
3. غیرگریزی از حرم و حریم دیگری؛ یعنی همان طوری که به کسی را به حریم و حرم خود راه نمی دهد؛ خودش نیز به حرم و حریم دیگری وارد نمی شود؛ یعنی نه ظالم است نه مظلوم. از این روست که در روایت آمده است: «مَا زَنَی غَیُورٌ قَطُّ؛ غیور هرگز زنا نمی کند».(شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج 19، ص 211).
از نظر اسلام چنین غیرتی از ایمان است. پیامبر(ص) می فرماید: اَلغَیرَةُ مِنَ الایمانِ وَ المِذاءُ مِنَ النِّفاقِ؛ غیرت از ایمان است و بى بند و بارى از نفاق.( نهج الفصاحه ص 587 ، ح 2045) پس باید چنین غیرتی را شناخت و آن را پاسداشت و در زندگی اسلامی و قرآنی عمل کرد.