برخی از مؤمنان دنبال گرفتن خاص برای سیر و سلوک و دست یابی به مقامات عرفانی هستند. از این رو به در خانه بزرگان عرفان رفته از آنان ذکر می خواهند.
از نظر آموزه‌های قرآنی تزکیه نفس انسان کار خدا است و انسان تنها بستر و زمینه ساز است و اگر عنایت خدا نباشد هیچ کس تزکیه نمی شود. (نور، آیه 21)
خدا تأکید دارد که معلم اول خودش است و معلم ثانی رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم و اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام هستند. (آل عمران، آیه 164)
بنابراین مسوولیت تعلیم و تزکیه انسان با خدا و رسول خدا است و خدا در مقام ربوبیت به این کار اقدام می کند.
در همین چارچوب خدا فرشتگانی را برای القای ذکر انتخاب کرده تا با توجه به نیاز و ظرفیت هر کسی ذکر مناسب را به او القا کند.
خدا می فرماید : فَالْمُلْقِیَاتِ ذِکْرًا عُذْرًا أَوْ نُذْرًا؛
و سوگند به آن فرشتگانی که القاکننده ذکر هستند. ذکر عذر خواهی و ذکر حاجت خواهی. (مرسلات، آیات 5 و‌ 6)
اصولاً انسان یا نیاز به ذکر عذر خواهی مانند استغفرالله و ظلمت نفسی دارد یا ذکر حاجت خواهی.
از نظر آموزه‌های قرآنی ذکرهای الهی که در قالب کتب آسمانی به پیامبران القا شده نیز از این دو دسته خارج نیست، زیرا یا حجت و عذری یا نذری.
البته نذر به معنای ترساندن و نیز حاجت است. انسان که نذر می کند حاجتی دارد که در شکل خاصی به خدا عرضه می کند.
به هر حال اگر کسی ذکر خاص می خواهد امر خود را به خدا تفویض و واگذار کند تا فرشتگان آن را به قلب وی القا کند.