بر اساس آموزه های قرآنی از جمله آیه 67 سوره یوسف حق تشریع و قانونگذاری تنها از آن خداوند است و هیچ کس حق تشریع و قانونگذاری را ندارد و شارع احکام خدا است؛ اما از همان قرآن و آیات آن به دست می آید که تنها تشریح و تبیین گر قانون نیز پیامبر(ص) است و مردم باید از او اطاعت کنند.(حشر، آیه 7)

البته پیامبر(ص) قانونگزار نیز است و باید به عنوان امام ، ولی الله و اولواالامر قانون را اجرا کند و در مقام قاضی و حاکم حکومت نماید و به اجرای قانون الهی بپردازد و جامعه را رهبری نماید و به عنوان سلطان در امور سیاسی و اجتماعی و قضایی و نظامی ورود کند.

بر اساس آیات از جمله آیات 59 سوره نساء و 55 سوره مائده و مانند آنها به دست می آید که حق تفسیر گری و تشریح قوانین و نیز قانونگزاری به اهل بیت عصمت و طهارت (ع) می رسد. خطبه غدیریه پیامبر(ص) در بخشی در صدد این جایگاه و مقام اهل بیت عصمت و طهارت است. پیامبر(ص) بیان می کند که مرجع علمی در احکام شرع امامان معصوم(ع)هستند نه دیگرانی که مدعی امامت دینی می شوند و مذهب می سازند.

پیامبر(ص) در این باره هشدار داده و می فرماید: أَلا إِنَّ الْحَلالَ وَالْحَرامَ أَکْثَرُمِنْ أَنْ أُحصِیَهُما وَأُعَرِّفَهُما فَآمُرَ بِالْحَلالِ وَ اَنهَی عَنِ الْحَرامِ فی مَقامٍ واحِدٍ، فَأُمِرْتُ أَنْ آخُذَ الْبَیْعَةَ مِنْکُمْ وَالصَّفْقَةَ لَکُمْ بِقَبُولِ ماجِئْتُ بِهِ عَنِ الله عَزَّوَجَلَّ فی عَلِی أمیرِالْمُؤْمِنینَ وَالأَوْصِیاءِ مِنْ بَعْدِهِ الَّذینَ هُمْ مِنِّی وَمِنْهُ إمامَةٌ فیهِمْ قائِمَةٌ، خاتِمُها الْمَهْدی إِلی یَوْمٍ یَلْقَی الله الَّذی یُقَدِّرُ وَ یَقْضی.مَعاشِرَالنّاسِ، وَ کُلُّ حَلالٍ دَلَلْتُکُمْ عَلَیْهِ وَکُلُّ حَرامٍ نَهَیْتُکُمْ عَنْهُ فَإِنِّی لَمْ أَرْجِعْ عَنْ ذالِکَ وَ لَمْ أُبَدِّلْ. أَلا فَاذْکُرُوا ذالِکَ وَاحْفَظُوهُ وَ تَواصَوْابِهِ، وَلا تُبَدِّلُوهُ وَلاتُغَیِّرُوهُ. أَلا وَ إِنِّی اُجَدِّدُالْقَوْلَ: أَلا فَأَقیمُوا الصَّلاةَ وَآتُوا الزَّکاةَ وَأْمُرُوا بِالْمَعْروفِ وَانْهَوْا عَنِ الْمُنْکَرِ؛ هان! روا و ناروا بیش از آن است که من شمارش کنم و بشناسانم و در این جا یکباره به روا فرمان دهم و از ناروا بازدارم. از این روی مأمورم از شما بیعت بگیرم که دست در دست من نهید در مورد پذیرش آن چه از سوی خداوند آورده ام درباری علی امیرالمؤمنین و اوصیای پس از او که آنان از من و اویند. و این امامت به وراثت پایدار است و فرجام امامان، مهدی است و استواری امامت تا روزی است که او با خداوند قدر و قضا دیدار کند. هان مردمان! شما را به هرگونه روا و ناروا راهنمایی کردم و از آن هرگز برنمی گردم. بدانید و آگاه باشید! آن ها را یاد کنید و نگه دارید و یکدیگر را به آن توصیه نمایید و در آن [احکام خدا] دگرگونی راه ندهید. هشدار که دوباره می گویم: بیدار باشید! نماز را به پا دارید. و زکات بپردازید. و امر به معروف کنید و از منکر بازدارید.

از دیگر مناصب و مقاماتی که در خطبه غدیر برای امام علی(ع) و اهل بیت (ع) اثبات می شود، حق تشریع غیر استقلالی است. به این معنا که حلال و حرام همان چیزی است که آنان ابلاغ می کنند. البته همان طوری که پیامبر(ص) استقلالی در تشریع ندارد و شارع حقیقی و واقعی تنها خداوند است(یوسف، آیه 67) و آن حضرت(ص) به عنوان تبیین کننده و تفسیر گر کتاب الله و بیان کننده علمی و عملی تشریعات الهی است (نحل، آیات 44 و 64، حشر، آیه 7 و آیات دیگر) هم چنین امامان معصوم(ع) نیز تنها بیان کننده احکام شارع یعنی خداوند هستند؛ از همین روست که امام صادق(ع) می فرماید: امام صادق (ع) فرموده است: حدیث من، حدیث پدرم (امام باقر) و حدیث پدرم (امام باقر)، حدیث جدم (امام زین العابدین) و حدیث جدم (زین العابدین) حدیث (امام) حسین و حدیث حسین، حدیث (امام) حسن و حدیث حسن، حدیث امیر المؤمنین (ع) و حدیث امیر المؤمنین حدیث رسول الله (ص) و حدیث رسول الله، سخن خداوند عز و جل است.(کلینی، الکافی، ج 1، ص 53)

هم چنین جابر بن یزید می گوید به امام باقر (ع) عرض کردم: هر گاه حدیثى برایم باز گفتى سندش را نیز بیان فرما. امام (ع) فرمود: پدرم از جدّم از رسول خدا (ص) از جبرئیل (ع) از خدا- عزّ و جلّ- براى من حدیث گفته است، و هر حدیثى که برایت گویم با این سند خواهد بود.( مفید، امالی، ص 42، چاپ کنگره شیخ مفید قم، 1413 هـ ق. با استفاده از ترجمه استادولى، متن، ص 54)

در روایت دیگری آمده است: محمد ابن على (امام باقر) به احترام مجالست جابر با پیغمبر (ص) نزدش می رفت و می نشست و از خداى تبارک و تعالى براى آنها حدیث می کرد، اهل مدینه گفتند: ما جسورتر از این را ندیده‏ایم (زیرا با این که کودکى است از جانب خدا حدیث می گوید) چون دید چنین می گویند، از پیغمبر (ص) حدیث گفت، اهل مدینه گفتند: ما دروغگوتر از این مرد را هرگز ندیده‏ایم، از کسى به ما حدیث می کند که او را ندیده است، چون دید چنین می گویند از جابر بن عبد اللَّه حدیثشان گفت، آنگاه تصدیقش کردند، در صورتى که جابر خدمت او مى‏آمد و از او دانش مى‏آموخت.( کلینی، الکافی، ج 1، ص 469، با استفاده از اصول کافى-ترجمه مصطفوى، ج ‏2، ص 374.)

پیامبر(ص) درباره جایگاه اهل بیت(ع) در تشریع احکام می فرماید: لاحَلالَ إِلاّ ما أَحَلَّهُ الله وَ رَسُولُهُ وَهُمْ، وَلاحَرامَ إِلاّ ما حَرَّمَهُ الله (عَلَیْکُمْ) وَ رَسُولُهُ وَ هُمْ، وَالله عَزَّوَجَلَّ عَرَّفَنِی الْحَلالَ وَالْحَرامَ وَأَنَا أَفْضَیْتُ بِما عَلَّمَنی رَبِّی مِنْ کِتابِهِ وَحَلالِهِ وَ حَرامِهِ إِلَیْهِ؛ روا نیست، مگر آن چه خدا و رسول او و امامان روا دانند؛ و ناروا نیست مگر آن چه آنان ناروا دانند. خداوند عزوجل، هم روا و هم ناروا را برای من بیان فرموده و آن چه پروردگارم از کتاب خویش و حلال و حرامش به من آموخته در اختیار علی نهاده ام.