از نظر قرآن، دین داری سخت و دشوار است؛ زیرا اطاعت از آموزه های شرایع اسلام نیازمند آن است که دل انسان «خاشع» باشد تا مثلا نماز بگزارد یا در مشکلات و مصیبت ها و هنگام فشار معصیت ها یا انجام تکالیف سختی چون روزه، صبر کند. خاشع انسانی است که گمان قوی و اطمینان قلبی دارد که قیامتی است و انسان به سوی خدا باز می گردد و هر کسی پروردگارش را ملاقات می کند.(بقره، آیات 45 و 46)

پس تا زمانی که چنین حالتی در قلب انسان ایجاد نشود، دین داری و شریعت محوری و اطاعت از خدا و پیامبر(ص) و اتباع و پیروی از وی سخت و دشوار است و تکالیف واقعا «کلفت» و فشارآور خواهد بود.

اما وقتی انسان در راه افتاد و مدتی اعمال عبادی و تکالیف الهی را انجام داد و ترک معصیت کرد، در این هنگام دل انسان نرم می شود و کارهایی که «عسر» و سخت بود، کم کم با تکرار «یسر» و آسان می شود؛ چنان که خدا می فرماید: اما من اعطی و اتَّقی و صدَّق بالحسنی فسنیسره للیسری؛ هر کسی بخشید و تقوای الهی پیشه گرفت و نیکی را در عمل تصدیق کرد و به جا آورد، پس خدا او را به آسانی می برد و کارها بر وی آسان می شود.(لیل، آیات 5 تا 7)

در حقیقت از نظر قرآن، هر انسانی که از هدایت تکوینی ابتدایی برخوردار است(طه، آیه 50)، با عمل مبتنی بر آن یعنی تقوای فطری و ابتدایی، از هدایت تشریعی ابتدایی برخوردار می شود(بقره، آیات 2 تا 5) و هنگامی که مبتنی بر این هدایت تشریعی ابتدایی عمل کرد، اندک اندک هدایت الهی از شکل «هدایتی عام » ، به «هدایتی خاص» تبدیل می شود و «هدایت ارائه الطریق» و راهنمایی صرف به «هدایت ایصال الی المطلوب» و به نوعی «هدایت تکوینی پاداشی» تغییر می یابد. از همین روست که خدا می فرماید: و من یؤمن بالله یهد قلبه؛ هر کسی به خدا ایمان بیاورد خدا قلبش را هدایت می کند.(تغابن، آیه 11) یا می فرماید: ان تطیعوه تهتدوا؛ اگر او را اطاعت کنید، هدایت شده می شوید.»(نور، آیه 54) به این معنا که هدایت دیگری از درون برای شما شبیه همان هدایت تکوینی ابتدایی ایجاد می شود که این همان هدایت تکوینی پاداشی است.

در جایی دیگر نیز می فرماید: قد جاءکم من الله نور و کتاب مبین یهدی به الله من اتبع رضوانه سبل السلام؛ به تحقیق از سوی خدا نور و کتاب مبین آمده است که خدا به آن کتاب هر کسی را که از رضوان الهی پیروی می کند، به سمت راه های سلامت هدایت می کند.(مائده، آیه 16)

پس عمل به کتاب الله و پیروی از رضوان الهی موجب می شود تا انسان از هدایت تکوینی پاداشی بهره مند شد و راه های سلامت را به آسانی بپیماید و در مواقیت سه گانه در سلامت کامل باشد.(مریم، آیات 15 و 33)

در حقیقت از نظر قرآن، کسی که به وحی و هدایت تشریعی عمل می کند، بستری را برای تزکیه الهی فراهم می آورد تا خدا در قلبش تصرف کرده و او را از هدایت تکوینی پاداشی بهره مند نماید.

پس با پیروی از هدایت تکوینی ابتدایی انسان به هدایت تشریعی دست می یابد و با پیروی از هدایت تشریعی انسان به هدایت تکوینی پاداشی دست می یابد که تزکیه الهی در جان وی و بهره مندی از نور باطنی هدایت است. بنابراین هم دین داری برای شخص آسان می شود و هم از هدایت تکوینی پاداشی بهره مند خواهد شد.