از نظر آموزه های وحیانی قرآن، انسان باید به خدا نزدیک شود و به او تقرب جوید. البته این بدان معنا نیست که خدا از انسان دور است؛ زیرا در قرب و بعد معنوی بر خلاف قرب و بعد مادی، ممکن است یک طرف بسیار نزدیک و طرف دیگر بسیار دور باشد؛ یعنی اگر در قرب و بعد مادی، اگر یک طرف دو متر از طرف دیگر دور است، طرف دیگر نیز دو متر دور است؛ اما در قرب و بعد معنوی این گونه نیست؛ از همین روست که خدا به انسان از شاهرگش نزدیک تر: نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَیْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِیدِ(ق، آیه 16)، اما انسان از خدا بسیار دور باشد.
به هر حال، انسان باید تلاش کند به خدا تقرب بجوید. قرب معنوی به خدا، با اعمالی انجام می شود که انسان را متاله و خدایی می سازد. این اعمال که از مجموعه فکری و عملی آن به دین اسلام یاد می شود، همان صراط مستقیم عبودیت است که تقواساز نیز است.(ذاریات، آیه 56؛ حمد، آیات 6 و 7؛ بقره، آیات 21 و 138؛ آل عمران، آیات 19 و 85)
انسانی که متاله و خدایی می شود، صفات و رنگ خدایی را به خود می گیرد(بقره، آیه 138) و این گونه محبوب خدا می شود: یُحِبُّهُمْ وَیُحِبُّونَهُ.(مائده، آیه 54)
از نظر قرآن، همه اعمالی که بر اساس آموزه های وحیانی اسلام در شرایع گوناگون بیان شده(مائده، آیه 48)، اعمال تقرب ساز است و انسان می بایست در این صراط مستقیم عبودیت کسب تقوای الهی و تقرب کند.( حمد، آیات 6 و 7؛ بقره، آیات 21 و 138؛ آل عمران، آیات 19 و 85)
از همین روست که اعمال عبادی مالی و غیر مالی از روزه و زکات و خمس و حج و مانند آن ها همگی در تقرب انسان به خدا نقش دارد و هر یک همانند مصعده(ابزار صعود) و معرجه(ابزار عروج) می تواند انسان را بالا برده و از دور به خدا نزدیک سازد و انسان از برکات قرب معنوی برخوردار باشد. از همین روست که همه اعمال عبادی همانند نماز و الصَّلَاةُ: « مِعْرَاجُ المُؤْمِن»(سفینه البحار، ج 2، ص 268) و همه اعمال عبادی همانند نماز و الصَلَاةُ «قُرْبَانُ کُلِّ تَقِیٍّ» (کافی، ج 3، ص 265) می شود؛ چنان که به عنوان نمونه در روایت نسبت به زکات و انفاقات مالی آمده است: اِنَّ الزَّکَاةَ جُعِلَتْ مَعَ الصَّلَاةِ قُرْبَاناً لِاَهْلِ الْاِسْلَامِ؛ زکات همراه نماز ابزار تقرب برای اسلام قرار داده شده است.(نهج البلاغه، دشتی، 1، ص 213)
پس انسان برای تقرب به خدا می بایست همه اعمال خویش را در چارچوب اسلام برای عروج و تقرب به کار گیرد تا از دوری معنوی به نزدیکی رسد و فرصت را از دست ندهد؛ چرا که خدا دور و دست یابی به او هرگز دیر نیست.