از نظر قرآن، انسان در دنیا خودش ماهیت اخروی خودش را می سازد که می خواهد متاله و خدایی باشد، یا فرشته یا این که می خواهد حیوان یا گیاه یا سنگ باشد. از نظر قرآن، هر فرد انسانی نوع منحصر به فردی است که چنین قابلیتی عظیم را داراست که از اسفل السافلین یا احسن التقویم را با خود داشته باشد.
البته از نظر قرآن، جنیان در مرتبه پایین تر، از یک چنین صیرورت و انقلابی برخوردار هستند، و ممکن هستند تا جایی برسند که با انسان در بهشت باشند(الرحمن، آیات 56 و 74) یا به دلیل قسط و سهم دیگران خوردن، به جایی سقوط کنند که هیزم خشک دوزخ شوند.(جن، آیه 15)
از نظر قرآن، وقتی انسان هر کار خوب و بدی می کند، آثار آن نه تنها در بیرون بلکه در درون انسان ظاهر می شود و موجب می شود تا خصوصیاتی در انسان پدید آید که زیبا یا زشت است. این حقیقت و چهره ای که انسان با اعمال خویش می سازد، شاید برای اکثریت مردم در دنیا دیدنی نباشد، اما در آخرت برای همگان دیدنی می شود؛ زیرا کالبد زیبای انسان در قیامت با توجه به اعمال خوب و بد تغییر می کند. پس آن کس که انسان حیوان شده با آن کس که انسان خدا شده از ظاهر و سیمایش مشخص است. پس همان طوری که سیاهی و روشنایی چهره این اشخاص حقیقت ایشان را نشان می دهد، هم چنین اعضا و جوارح آنان نیز حقیقت وجودی آنان را به نمایش می گذارد و دیگر نیازی نیست که از کسی بپرسند که این فرد در دنیا چه کاره بوده است؛ زیرا «انسان گرگ» با چهره و اعضا و جوارح گرگی خودش ، رسوا می شود و همان اعضایش علیه او گواهی می دهد که در دنیا چه گرگ درنده خویی بوده است؛ خدا می فرماید: حَتَّى إِذَا مَا جَاءُوهَا شَهِدَ عَلَیْهِمْ سَمْعُهُمْ وَأَبْصَارُهُمْ وَجُلُودُهُمْ بِمَا کَانُوا یَعْمَلُونَ ؛ دشمنان خدا در محشر برای دوزخ گرد می آیند و تا چون بدان رسند گوششان و دیدگانشان و پوستشان به آنچه می کرده اند، بر ضدشان گواهى دهند. (فصلت، آیه 20)
به عنوان نمونه خدا می فرماید که در آن روز برخی به جای بینی همانند فیل خرطوم خواهند داشت: سَنَسِمُهُ عَلَى الْخُرْطُومِ؛ به تحقیق بر خرطوم آنان نشانه و داغ می گذاریم.(قلم، آیه 16) این افراد گناهانی کرده اند که تاثیر آن ها تبدیل عضو انسانی بینی به خرطوم است. این گناهان عبارتند از: تکذیب حق ، مداهنه نسبت به قوانین، سوگند بسیار خوردن، فرومایه گی و اهانت، عیب جویی، خبرچینی، پشت سر گویی، مانع خیر، گستاخی، پست کاری، افسانه شماری دین و حقایق آن.(قلم، آیات 8 تا 15)
پس انسان مواظب باشد که با این نوع گناهان، بینی اش به شکل خرطوم در می آید و در قیامت با داغ دوزخ رسوا می شود بی آن که نیازی به پرسش و پاسخ از نوع گناه باشد؛ زیرا عمل چهره ملکوتی اش را چنان می سازد که رسوای عام و خاص خواهد شد.