شب قدر در ماه مبارک رمضان، از جنسی دیگری است و نمی توان آن را با شب های دیگر همسان دانست و بر اساس آن با شب قدر معامله و رفتار کرد.
از نظر قرآن، ماه مبارک رمضان یک ماه استثنایی برای کسانی هستند که در دنیا به سر می برند؛ زیرا انسان متمکن و متزمن به مکان و زمان، در چارچوب ابعاد مکانی و زمانی زیست و از نعمت های الهی و منت های خدایی بهره مند می شود. ماه مبارک رمضان یک ماهی است که همانندی برای آن نیست؛ زیرا زمان نزول حقیقت محمدی و انزال آن است.(بقره، آیات 183 و 185) شب قدر در ماه رمضان همانند قلب آن است. امام صادق(ع) می فرماید: قَلبُ شَهرِ رَمَضانَ لَیلَةُ القَدرِ؛ شب قدر، قلب ماه رمضان است.(کافی، الاسلامیه، ج 4 ، ص 66 ؛ من لایحضره الفقیه ج 2 ، ص 99 ، ح 1843)
از آن جایی که در شب قدر، از ارزش بسیاری برخوردار بوده و خدا آن را به مثابه 83 سال و هزار ماه می داند، و مقدرات انسان و هر چیزی دیگر تعیین و مشخص و ابلاغ و امضا می شود(قدر، آیات 1 تا 5؛ دخان، آیات 1 تا 6؛ وسایل الشیعه ج 10 ، ص 354 ، ح 13591)، هر کار نیکی در آن نیز در همین حد و اندازه است. از این رو، نمی تواند اعمال خیر در ماه رمضان و ویژه شب قدر را در یک حد و اندازه دانست. امام صادق(ع) می فرماید: کَیْفَ تَکُونُ لَیْلَةُ الْقَدْرِ خَیْراً مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ قَالَ الْعَمَلُ الصَّالِحُ فِیهَا خَیْرٌ مِنَ الْعَمَلِ فِی أَلْفِ شَهْرٍ لَیْسَ فِیهَا لَیْلَةُ الْقَدْر؛ چگونه شب قدر از هزار ماه بهتر است؟ حضرت فرمود: کار نیک در آن شب از کار در هزار ماه که در آنها شب قدر نباشد بهتر است. (من لا یحضره الفقیه ج 2 ، ص 158 ، ح 2025)
بنابراین، هر کسی شب قدر را ادراک کند و بتواند به خلیفه الله وصل شود، ره صد ساله را یک شبه طی کرده است. بنابراین، اگر در طول سال گناهی کند، هرگز به این معنا نیست که سقوط کرده و مانند کسی باشد که یک جنگلی را با کبریتی به آتش کشیده باشد؛ زیرا هر چیزی از خوب و بد اگر مثقال ذره هم باشد در ترازو گذاشته می شود؛ از آن جایی که اعمال خیر در شب قدر، تنه به بی نهایت می زند، چیزی در این حد و اندازه نیست تا بتواند به عنوان کبریت عمل کند و جنگلی چنین بزرگ را به آتش کشد، مگر آن که انسانی گناهی را مرتکب شود که در شب قدر باشد؛ که البته آن گناه هر چند بزرگ و مضاعف است، ولی باز به اندازه ای نیست که بتواند اعمال صالح شب قدر را به آتش کشد. بنابراین، داستان احباط عمل همانند داستان مار و پله در بازی بچه ها نیست که موجب سقوط آن چنانی باشد.
از نظر آموزه های وحیانی احباط عمل به شکل جنگل سوزی تنها با ارتداد خواهد بود نه با گناهان کوچک. پس عمل خیر و صالح در شب قدر با توجه به زمان عمل ارزشی می یابد که بی نهایت است در حالی که گناهان دیگر در غیر شب قدر در سطح خودش است. بنابراین، ارزش اعمال خیر و صالح در شب قدر را بدانید و به آن توجه کنید ، هر چند که در طول سال گناه و خطاهای بسیاری مرتکب می شوید ولی بدانید که آن وصل انسان در شب قدر به بی نهایت به او کمک می کند تا کم کم به حق متصل شده و از گناه و خطا به طور کلی دور شود. بنابراین نومید نشده و با هر گناه و خطایی که دارید به شب قدر متصل شوید و قدری شوید.