از نظر آموزه‌های قرآنی، مؤمنان از تقوای فطری و اکتسابی بهره مند است. از این رو، به همه اصول اخلاقی در سه سطح عدالت مقابلی، احسان عفوی و احسان اکرامی با دیگران تعامل و همکاری می کند و حتی نسبت به دشمنان خویش عدالت به ویژه عدالت قسطی را مراعات می کند.
مؤمنان بر اساس آموزه‌های قرآنی نیکوترین رفتار را دارند. آنان در تعاملات اجتماعی و حتی سیاسی به روابط خویشاوندی و ضوابط حاکم اهتمام می ورزند و آنها را مراعات می کنند و مراقب این اصول هستند.
اما دشمنان اسلام به ویژه مستکبرین به هیچ وجه به اصول اخلاقی و اجتماعی پای بند نیستند و اگر روزی بر مردم و جامعه مسلط شوند و یا احساس کنند از پشتیبانی برخوردار هستند اصلا نه به رابطه توجه می‌کنند و نه به ضابطه.
خدا می فرماید : کَیْفَ وَإِن یَظْهَرُوا عَلَیْکُمْ لَا یَرْقُبُوا فِیکُمْ إِلًّا وَلَا ذِمَّةً یُرْضُونَکُم بِأَفْوَاهِهِمْ وَتَأْبَى? قُلُوبُهُمْ وَأَکْثَرُهُمْ فَاسِقُونَ؛ چگونه [ مشرکان بر پیمان خود پای بندند ؟ ] و در صورتی که اگر بر شما چیره شوند ، نه [ پیوندِ ] خویشاوندی را در حقّ شما رعایت مى کنند ، نه پیمانی را ! ! شما را با زبانشان خشنود مى کنند ، ولی دل هایشان [ از خشنود کردن شما ] امتناع دارد و بیشترشان فاسقند .(توبه، آیه 8)
در ادامه نیز می فرماید : لَا یَرْقُبُونَ فِی مُؤْمِنٍ إِلًّا وَلَا ذِمَّةً وَأُولَ?ئِکَ هُمُ الْمُعْتَدُونَ؛ در حقّ هیچ مؤمنی رعایتِ [ پیوندِ ]خویشاوندی و پیمانی را نمى کنند ; و آنان همان تجاوز کارانند .(توبه، 10)