یکی از مهم ترین و اصلی ترین، بلکه نخستین ابتلائات الهی، ابتلاء به شرور و بدی ها است؛ خدا می فرماید: وَنَبْلُوکُمْ بِالشَّرِّ وَالْخَیْرِ فِتْنَةً؛ شما را با شر و خیر به شکل آمیخته می آزماییم و ابتلاء می سازیم.(انبیاء، آیه 35)

از همین روست که بسیاری از مردم به مصیبت و بیماری و فقر آزموده می شوند؛ چنان که امیرمومنان امام علی(ع) از بیماری خویش به عنوان ابتلاء به شر یاد می کند. امام صادق(ع) روایت می کند: قالَ الصّادِقُ علیه السلام: مَرِضَ اَمیرُالمؤمِنینَ علیه السلامفَعادَهُ قَوْمٌ فَقالُوا لَهُ: کَیْفَ اَصْبَحْتَ یا اَمیرَالمُؤمِنینَ؟ فَقالَ: اَصْبَحْتُ بِشَرٍّ. فَقالُوا لَهُ: سُبْحانَ اللّهِ هذا کَلامُ مِثْلِکَ؟ فَقالَ: یَقُولُ اللّهِ تَعالى «وَ نَبْلُو کُمْ بِالْخَیْرِ وَ الشَّرِّ فِتْنَةً وَ اِلَیْنا تُرْجَعُونَ » فَالْخَیْرُ: اَلصِّحَةُ وُالْغِنا، وَ الشَرُّ: اَلْمَرَضُ وَالْفَقْرُ، اِبْتِلاءً وَ اِخْتِبارا؛ امیرمؤمنان علیه السلام مریض شد، گروهى از او عیادت کردند، به او گفتند: اى امیرمؤمنان چطورى؟ چه طور صبح کردى؟ فرمود: به بـدى صـبح کردم، آنان گفـتند: سبـحان اللّه آیا این سخن امثـال شماست؟ فرمود: خداوند (در قرآن) مى فرماید: «ما شما را با خوبى و بدى به عـنوان آزمـایش گرفـتار مى کنیم و شما بسوى ما بر مى گردید» پس خوبى عبارت است از سلامتى و بى نیازى و بدى عـبارتست از بیمارى و نیازمـندى که هر دو آزمـایش و امتحـان است. (بحارالأنوار، ج 81، ص 209)

خدا در قرآن بیان می کند که از روش های الهی برای ابتلاء این است که شرایط را برای «گناه» کردن آماده می کند تا ببیند شخص مومن و مسلمان تا چه اندازه بهره مند از تقوای الهی است و خویش را از گناه حفظ می کند و حدود الهی را نادیده نمی گیرد. خدا در فرمانی چنین می فرماید: یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَقْتُلُوا الصَّیْدَ وَأَنْتُمْ حُرُمٌ؛ ای کسانی که ایمان آوردید صید را در هنگامی که مُحرم هستید نکشید.(مائده، آیه 95)

اما شرایط را به گونه ای فراهم می آورد تا امکان شکار به سادگی فراهم آید تا معلوم شود چه کسی بر اساس آن عمل می کند و چه کسی خلاف آن: یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَیَبْلُوَنَّکُمُ اللَّهُ بِشَیْءٍ مِنَ الصَّیْدِ تَنَالُهُ أَیْدِیکُمْ وَرِمَاحُکُمْ لِیَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ یَخَافُهُ بِالْغَیْبِ فَمَنِ اعْتَدَى بَعْدَ ذَلِکَ فَلَهُ عَذَابٌ أَلِیمٌ ؛ اى کسانى که ایمان آورده‏ اید خدا شما را به چیزى از شکار که در دسترس شما و نیزه ‏هاى شما باشد خواهد آزمود تا معلوم دارد چه کسى در نهان از او مى‏ ترسد. پس هر کس بعد از آن تجاوز کند براى او عذابى دردناک خواهد بود. (مائده، آیه 94)

این گونه است که همان طوری که شکار را نزدیک حاجیان می کند تا آنان را بیازماید؛ یعنی حیوانات و جانوران را به سوی حاجی می کشاند؛ زیرا زمام امور همه چیز به دست اوست(هود، آیه 56)، هم چنین زنان و مردان را در شرایطی قرار می دهد که به گناه بیافتند؛ یعنی همان طوری که صید و شکار را به نزدیک تیر و کمان و دستهای حاجیان نزدیک می کند تا ببیند آن را شکار می کنند یا نه؟ هم چنین شرایط را برای گناه فراهم می آورد تا معلوم شود شخص مدعی اسلام و ایمان تا چه اندازه ایمان دارد و آیا از حدود الهی می گذرد یا تقوا می ورزد؟