از نظر قرآن، انسان می بایست مومن ، متقی، عالم و عامل صالح شود، ولی این هدف نهایی از بهره مندی از کتب آسمانی از جمله قرآن نیست؛ زیرا همه این ها هدف میانی است؛ هدف غایی آن است که دل و قلوب آدمی به نورانیت قرآن، نورانی شود و ظلماتی که دل انسان بدان گرفتار است، از میان برود و نورانیت جایگزین آن شود؛ خدا به صراحت در بیان هدف نهایی از نزول قرآن می فرماید: کِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَیْکَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَی النُّورِ ؛ کتابی است که خدا آن را فروفرستاده تا تو به عنوان پیامبر(ص) مردمان را از ظلمات به سوی نور بیرون بری.(ابراهیم، آیه 1)

از این آیه به دست می آید که هدف از انزال قرآن از سوی خدا این است که توده های مردم از ظلمات به نور خارج شود و مردمان نورانیت یابند.

البته از این آیه به دست می آید که کتاب الله به تنهایی برای ایجاد چنین هدفی بزرگ کفایت نمی کند، و کسی که بگوید: کفانا کتاب الله؛ کتاب خدا ما را بس است، دروغ گفته و سخن خدا را تکذیب کرده است؛ پس چنین شخصی از مسلمانی خارج است؛ زیرا گرفتار «نُؤْمِنُ بِبَعْضٍ وَنَکْفُرُ بِبَعْضٍ» است(نساء، آیه 150)؛ چرا که به برخی از کتاب الله ایمان و نسبت به برخی دیگر کافر است. چنین ایمانی حتی اسلام نیست چه رسد که شخص را در جایگاه تصدیق به کتاب الله قرار دهد و به عنوان مومن مطرح سازد.

خدا در آیه نخست سوره ابراهیم به صراحت به این نکته توجه می دهد که کتاب قرآن زمانی می تواند توده های مردم را از ظلمات به سوی نور خارج سازد که این قرآن در اختیار پیامبر(ص) باشد و پیامبر(ص) با ابزاری به نام کتاب الله نورانیت را در دلهای مردمان ایجاد کند؛ زیرا از نظر قرآن، تزکیه از کسی جز خدا (نور، آیه 21) و یا مظاهر اتم و اکملش یعنی معصومان(ع) بر نمی آید.(توبه، آیه 103؛ جمعه، آیه 2) در آیه واژه «لتخرج» خطاب به پیامبر(ص) نازل شده است تا معلوم شود که آن که اخراج می کند، پیامبر(ص) با نورانیت قرآنی است که به سویش انزال شده است؛ پس از نظر خدا، قرآن موجب «اخراج» نیست، چرا که اگر این گونه بود، به جای «لتخرج» واژه «لیخرج» به کار می رفت تا ضمیر غایب به قرآن بازگردد. همین شیوه در آیاتی دیگر از جمله در آیه 103 سوره توبه در پیش گرفته شده تا معلوم دارد که تطهیر و تزکیه به دست پیامبر(ص) انجام می شود.

بنابراین، دست یابی به نورانیتی که متوقف بر تزکیه معصومان(ع) با بهره گیری از نورانیت قرآن است، نمی تواند بدون «ثقلین» باشد. از این روست که پیامبر(ص) به امت هشدار می دهد که برای کسب نورانیت به «ثقلین یعنی کتاب الله و عترتی» تمسک جویند تا از صراط مستقیم نورانیت جدا نشده و به کسب نورانیت برسند.(نگاه کنید: حدیث ثقلین)