اگر کسی به شما ده سیب احسان کرد، اگر شما ده سیب به او بدهید، این مصداق عدالت است، نه احسان. احسان آن است که شما به جای ده سیب ، چند تا دیگر بیش تر بدهید یا چیزی را که ارزشمندتر از داده اوست به او بدهید. از این روست که خدا می فرماید: هَلْ جَزَاءُ الْإِحْسَانِ إِلاّ الْإِحْسَانُ؛ پاداش نیکی جز نیکی نیست(الرحمن، آیه 60)؛ یعنی اگر او به شما چیزی داد شما بیش تر آن چیز به او بدهید.
کسی که بر اساس بده و بستان رفتار و عمل می کند، این در چارچوب عدالت عقلی و قوانین عدالتی عمل می کند؛ زیرا مقابله به مثل در خیر و شر، از مصادیق عدالت است؛ اما کسی که احسان کرد، در حقیقت چیزی را بخشید که مستحق آن نیستید و یا چیزی را به شما ایثار کرد که حق خودش بود؛ ولی از حق خویش گذشت و آن را به شما بخشید تا شما از آن بهره برید. این احسان و اکرام، فراتر از بده و بستان های عادلانه و مقابله به مثل ها در کارهای خیر و شر است.